เทพแห่งราตรี ซึคุโยะมิ (月読, Tsukuyomi no Mikoto, God of the Moon)
ภาพประกอบโดย WALK on CLOUD
ซึคุโยะมิ ชื่อเขียนภาษาญี่ปุ่นได้ว่า…
月読
โดยที่ 月 [ซึคิ] หมายถึง ดวงจันทร์
読み [โยะมิ] มีความหมายว่า “การอ่าน”
ซึ่ง 月読 = “การอ่านดวงจันทร์” นั้นหมายความว่า “นับจำนวนดวงจันทร์” “นับเดือน” นั่นเอง
วิธีการเขียนชื่อ ซึคุโยะมิ อีกแบบหนึ่งคือ
月夜見
[ซึคุโยะมิ]
โดยที่ 夜 [โยะรุ] หมายถึง “กลางคืน”
และ 見る [มิรุ] แปลว่า “มอง”
ซึคุโยะมิ เป็นบุตรคนกลางของอิซะนะคิ กับ อิซะนะมิ มีพี่สาวคือเทพแห่งดวงอาทิตย์ อะมะเทะระสุ และ น้องชายคนเล็ก สุสะโนะโอะ
ซึคุโยะมิ ได้ชื่อว่าเป็นเทพแห่งราตรี (หรือเทพแห่งดวงจันทร์)
เมื่อเทียบกับ อะมะเทะระสุ กับ สุสะโนะโอะ ที่มีกล่าวถึงมากในพงศาวดารญี่ปุ่น, ซึคุโยะมิ มักไม่ถูกพูดถึงสักเท่าไร มีเพียงพูดถึงว่าเป็น “ต้นกำเนิดของเมล็ด” จึงมีคำอธิบายว่าด้วยลักษณะนิสัยที่เงียบสงบของเทพซึคุโยะมินั้น เป็นการแสดงความสมดุลกับเทพ อะมะเทะระสุ และ เทพสุสะโนะโอะ
หรือในอีกตำราหนึ่งก็กล่าวว่า “ซึคุโยะมิ” ถูกสร้างขึ้นมาทีหลัง โดยตอนแรกนั้น เทพอะมะเทะระสุ เป็นทั้งเทพแห่งดวงอาทิตย์และพระจันทร์ แต่ก็มีการสร้างเทพเจ้า “ซึคุโยะมิ” ขึ้นมาให้เป็นเทพแห่งพระจันทร์ และให้อะมะเทะระสุเป็นเทพแห่งพระอาทิตย์เพียงอย่างเดียว
ในตำนานบทหนึ่งกล่าวไว้ว่า ซึคุโยะมิ ได้รับคำสั่งจากพี่สาวอะมะเทะระสุให้ไปพบกับเทพ อุเคะโมะจิ (保食神)
เทพอะมะเทะระสุ กล่าวกับ ซึคุโยะมิ ว่า “ณ ที่ อะชิฮะระ โนะ นะคะซึ คุนิ (葦原中国: ซึ่งหมายถึงบนโลก) มีเทพแห่งอาหารที่ชื่อว่า เทพอุเคะโมะจิ เจ้าจงไปดูหน่อยว่าเป็นเทพแบบไหน“
ซึ่งชื่อเทพ อุเคะโมะจิ (保食神) นี้หากดูตามตัวอักษรแล้ว
保つ [ทะโมะซึ] แปลว่า “เก็บรักษา“
食 [โฉะคุ] แปลว่า “อาหาร“
ซึคุโยะมิจึงลงไปพบกับเทพอุเคะโมะจิบนโลก, เทพอุเคะโมะจิจึงทำการต้อนรับโดยเอาอาหารออกจาก “ปาก” มาถวาย
แต่ เทพซึคุโยะมิกลับรู้สึกว่าการเอาอาหารออกจากปากมาเสิร์ฟนี้ เป็นการกระทำที่ “ดูสกปรกยิ่งนัก” จึงเกิดความโกรธและใช้ดาบทิ่มแทงฆ่าเทพอุเคะโมะจิ และจากร่างศพของเทพอุเคะโมะจิเกิดมี วัว ม้า หนอนไหม และต้นข้าวเกิดขึ้นมา ทำให้นี่เป็น “จุดกำเนิดของเมล็ด” ตามที่เทพซึคุโยะมิได้ฉายาแบบนั้น (โดยการฆ่าเทพอุเคะโมะจิที่แปลว่าเทพรักษาอาหาร…)
เมื่อเทพอะมะเทะระสุได้รับรู้ความโหดร้ายที่เทพซึคุโยะมิได้ทำลงไป จึงเกิดความโกรธในตัวซึคุโยะมิ จึงทำให้พระอาทิตย์ (ที่อะมะเทะระสุเป็นเทพตัวแทน) กับดวงจันทร์ (ที่ซึคุโยะมิเป็นเทพตัวแทน) ต้องอยู่ห่างกันเป็นวันเป็นคืน
นี่คือเทพซึคุโยะมิ เทพแห่งดวงจันทร์ หรือยามราตรี ที่มีกล่าวถึงน้อยนักในพงศาวดารญี่ปุ่น แต่การแบ่งแยก “พระอาทิตย์” หรือ “พระจันทร์ ราตรี” ก็แสดงให้เห็นถึงการให้ความสำคัญของเทพแห่งธรรมชาติของญี่ปุ่นครับ
ภาพประกอบ WALK on CLOUD
เรื่องแนะนำ :
– เทพแห่งพายุ สุสะโนะโอะ (Susanoo no Mikoto)
– ความแตกต่างระหว่าง 妥当[ดะโต] “เหมาะสม” และ 適当[เทะคิโต] ที่มีหลายความหมาย
– ยามะจังหลังภาวะ global pandemic ใฝ่หาความเปลี่ยนแปลง
– การจากไปของประธานยามะจัง สานต่อด้วยคุณภรรยา
– กินข้าวคนเดียวกับโกะโร่ซังจากละคร Solitary Gourmet
อ้างอิง
– https://ja.m.wikipedia.org/wiki/ツクヨミ
– https://intojapanwaraku.com/rock/culture-rock/211133/
#เทพแห่งราตรี ซึคุโยะมิ (月読, Tsukuyomi no Mikoto, God of the Moon)
