床屋 [โตะโคะยะ] ร้านตัดผมที่มีคำว่า “พื้น” อยู่ในรากศัพท์
ผมเคยอ่านนวนิยายของมุราคามิ ฮารุกิ สักเรื่องหนึ่ง ชื่อเรื่องว่าอะไรนั้นก็จำไม่ได้
แต่มีศัพท์คำหนึ่งที่นึกขึ้นมาได้คือคำว่า
床屋
とこや
[โตะโคะยะ]
ซึ่งแปลว่า “ร้านตัดผม”
คำว่า “ร้านตัดผม” นี้ก็น่าจะเป็นคำธรรมดาๆ ที่พบได้ในชีวิตประจำวัน
แต่เมื่อลองดูคันจิแต่ละตัว มันก็แปลกดี
床
ゆか
[ยุคะ]พื้น, floor
屋
や
[ยะ]หมายถึง “ร้าน” หรือ “คนที่ประกอบอาชีพนั้น”
ก็เกิดความสงสัยว่า ทำไมถึงมีคำว่า “พื้น” = 床 [ยุคะ] อยู่ในคำว่าร้านตัดผมด้วย
เมื่อลองค้นหาวิกิพีเดียก็ได้ความมาว่า
ในสมัยก่อนช่วงยุคเอโดะ จนถึงยุคเมจิ
คนที่มีอาชีพทำผมจะใช้คำว่า
髪結い
かみゆい
[คะมิยุอิ]髪 [คะมิ] แปลว่า “ผม” (ที่หมายถึงเส้นผม)
結い [ยุอิ] แปลว่า “มัด”
髪結い [คะมิยุอิ] จึงแปลว่า “มัดผม” นี่เอง
髪結い [คะมิยุอิ] แบ่งเป็น
ช่างทำผมผู้ชายที่ดูแลผมผู้ชาย
และช่างทำผมผู้หญิงที่ดูแลผมผู้หญิง
ช่างทำผมผู้ชายที่มีร้านของตนเองจะเรียกร้านว่า
髪結い床
かみゆいどこ
[คะมิยุอิโดะโคะ]หรือในอีกชื่อหนึ่งว่า
床屋
とこや
[โตะโคะยะ]髪結い床 [คะมิยุอิโดะโคะ] อาจจะแปลตรงๆ ได้ว่า “พื้น (ที่) ในการมัดผม”
และคำว่า “พื้น” 床[ยุคะ] ก็ติดมาอยู่กับคำว่า 床屋 [โตะโคะยะ]
+++
ไหนๆ ก็ไหนๆ แล้วขอพูดถึงช่างทำผมผู้หญิงสักหน่อย
ช่างทำผมผู้หญิงนั้นส่วนมากจะพบได้ใน 遊郭 [ยูคะคุ] หรือจะไปทำผมให้ที่บ้านของคนๆ นั้น
遊郭 [ยูคะคุ] เป็นย่านโคมแดงที่ถูกกฎหมายของญี่ปุ่นในสมัยก่อน ซึ่งย่านนี้หมดไปหลังสงครามโลกครั้งที่สองจากการเข้ามาควบคุมญี่ปุ่นของสหรัฐอเมริกา
+++
กลับมาที่คำว่า 床屋 [โตะโคะยะ] อีกครั้ง
ให้สรุปอีกที เนื่องด้วยว่าในสมัยก่อนร้านช่างทำผมผู้ชายจะเรียกว่า 床屋 [โตะโคะยะ]
ปัจจุบันนี้เราก็ยังเรียกติดปากว่า 床屋 [โตะโคะยะ] ก็คือร้านทำผม
ผมอ่านนวนิยายของมุราคามิแล้ว
ก็รู้สึกว่าคำว่า 床屋 [โตะโคะยะ] ให้ความรู้สึกเก่าๆ แบบโชวะๆ นิดนึง
เมื่อลองค้นหาอินเตอร์เนตดู เพื่อดูว่าคนญี่ปุ่นรู้สึกว่า 床屋 [โตะโคะยะ] นั้นคนญี่ปุ่นรู้สึกเก่าๆ กันไหม
เท่าที่ค้นหาดู ก็รู้สึกว่าคนญี่ปุ่นจะไม่ได้รู้สึกว่าคำว่า 床屋 [โตะโคะยะ] มันเก่าๆ แบบนั้นหรอก
แต่สิ่งที่น่าสนใจคือ 床屋 [โตะโคะยะ] เป็นคำที่แลดูว่า “ห้ามออกอากาศ”
ซึ่งคนญี่ปุ่นหลายๆ คนก็ค่อนข้างประหลาดใจ คำที่ดูไม่มีอะไรนี้ทำไมถึงห้ามถูกออกอากาศ
คำที่เป็นความหมายอาชีพที่อยู่ในรูปแบบ ..屋 ลงท้ายนั้น ให้ความรู้สึกว่า “ได้เงินวันต่อวัน” เขาก็เลยเป็นคำที่ห้ามใช้ออกอากาศ เพราะเหมือนเป็นคำที่ “ดูถูก”
และการทำงานได้เงินวันต่อวันมันน่าดูถูกตรงไหนหรือ? ถึงตรงนี้คนญี่ปุ่นหลายคนก็แปลกใจกับการห้ามใช้คำว่า 床屋 [โตะโคะยะ] ออกอากาศ
แล้วทีนี้บนโทรทัศน์เขาใช้คำอะไรที่จะอ้างอิงถึงร้านตัดผมละ?
เขาใช้คำว่า
理容院 [ริโยอิน] ร้านตัดผม
ความจริงยังอีกอีกหลายๆ คำนะครับที่หมายถึงร้านตัดผม นี่แค่ยกมาหนึ่งตัวอย่างครับ
+++
สุดท้ายแล้วที่กล่าวมา ผมก็ได้เล่าถึงคำว่า 床屋 [โตะโคะยะ] ที่แปลว่า “ร้านตัดผม”
ก็เป็นคำที่แปลกดีที่มีคำว่า “พื้น” กับ “ร้าน” ประกอบกันได้ความหมายว่า “ร้านตัดผม”
ทักทายพูดคุยกับวสุ ได้ที่ >>> Facebook Wasu’s thought on Japan
เรื่องแนะนำ :
– 暗闇 [คุระยะมิ] ความมืดที่มีเสียงนำทาง
– โอลิมปิกและชื่อคัมภีร์ห้าห่วงของมุซาชิ
– “เทนคะมุโซ” ก็เป็นเพียงแค่คำพูดหนึ่ง
– บัตโตไซ ของเคนชิน
– บางส่วนของฝนในวัฒนธรรมญี่ปุ่น
อ้างอิง
– https://ja.wikipedia.org/wiki/床屋
– https://beauty.hotpepper.jp
– http://daiwariki.blog33.fc2.com/
#床屋 [โตะโคะยะ] ร้านตัดผมที่มีคำว่า “พื้น” อยู่ในรากศัพท์