จะว่ากันไปแล้วคนสูงอายุจำนวนมากเหล่านี้ยังคงมีไฟในการทำงานและสุขภาพก็แข็งแรง จึงมีการคิดว่าแล้วทำไม้ทำไมถึงไม่ให้ผู้สูงอายุเหล่านี้ทำงานต่อไปล่ะเพื่อเพิ่มประชากรทำงานที่กำลังขาดแคลน และลดภาระของการเลี้ยงดูผู้สูงอายุของสังคม
เป็นที่ทราบกันดีว่าในประเทศญี่ปุ่นนั้นมีอัตราการเกิดลดลงเรื่อย ๆ แต่ประชากรผู้สูงอายุที่ยังแข็งแรงก็มีมากซะเหลือเกิน อายุเฉลี่ยของผู้หญิงญี่ปุ่นนั้นมากที่สุดในโลกคือ 86 ปี ส่วนผู้ชายก็ 80 ปีเป็นอันดับ 3 ของโลก
โครงสร้างประชากรเช่นนี้ทำให้ประชากรวัยทำงานต้องรับภาระหนักในการจ่ายภาษีเพื่อเลี้ยงดูคนส่วนมากของประเทศ มีการคาดการณ์กันว่าในปี 2055 ประชากรวัยทำงานของญี่ปุ่นทุก ๆ 1.3 คนจะต้องเลี้งดูผู้สูงอายุ 1 คน
สิ่งที่ผู้เกษียณอายุส่วนใหญ่มักจะทำก็คือการพักผ่อนหลังใช้ชีวิตการทำงานที่เหน็ดเหนื่อยมาทั้งชีวิตด้วยการใช้ชีวิตเหมือนกับทุกวันเป็นวันอาทิตย์ ด้วยการเที่ยวกระหน่ำหรือไม่ก็ตีกอล์ฟ แต่พอทำไปได้สักพักก็จะรู้สึกเบื่อเพราะสิ่งที่ผู้สูงอายุต้องการที่แท้จริงคือ ความเป็นส่วนหนึ่งขององค์กร เป้าหมายในชีวิต และความสัมพันธ์กับคนอื่น ๆ
จะว่ากันไปแล้วคนสูงอายุจำนวนมากเหล่านี้ยังคงมีไฟในการทำงานและสุขภาพก็แข็งแรง จึงมีการคิดว่าแล้วทำไม้ทำไมถึงไม่ให้ผู้สูงอายุเหล่านี้ทำงานต่อไปล่ะเพื่อเพิ่มประชากรทำงานที่กำลังขาดแคลน และลดภาระของการเลี้ยงดูผู้สูงอายุของสังคม สังคมควรจะมีระบบในการรองรับสำหรับคนเกษียณอายุที่มีความสามารถและต้องการจะทำงานต่อ สิ่งสำคัญในการทำงานของผู้สูงอายุได้แก่
• การทำงานของผู้สูงอายุนั้นคือ “ความหมายของชีวิต” มากไปกว่าการทำงานแลกเงิน
Caitrin Lynch รองศาสตราจารย์ด้านมนุษยวิทยากล่าวถึงบริษัท Vita Needles ในสหรัฐอเมริกา ว่าพนักงานครึ่งหนึ่งของบริษัทอายุ 74 ปีขึ้นไปและผู้สูงอายุเหล่านั้นรู้สึกชอบงานที่ทำและรู้สึกถึงความเป็นส่วนหนึ่งขององค์กร ที่ญี่ปุ่นเองมีศูนย์ Silver Jinzai Centers ซึ่งพนักงานทำหน้าที่กวาดหรือปลูกดอกไม้ และเก็บขยะ สิ่งสำคัญคือต้องถามว่างานเหล่านี้ช่วยสร้างความหมายของชีวิต การรู้สึกเป็นส่วนหนึ่ง และการเชื่อมโยงกับบุคคลอื่นหรือไม่
• ผู้สูงอายุมีประสบการณ์ในการทำงานที่ยาวนานและมีทัศนคติในการทำงานที่ต่างจากคนหนุ่มสาว
ซึ่งจะว่าไปแล้วก็เเชื่อถือได้มากกว่า บริษัทควรจะมองให้เห็นถึงศักยภาพและคุณค่าของคนทำงานวัยสูงอายุ และสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่เหมาะสม เช่น บริษัทรถยนต์ BMW ก็มีการปรับไลน์การผลิตไลน์หนึ่งเพื่อให้ผู้สูงอายุทำงาน เช่น การปรับพื้นให้นุ่มลงและปรับปรุงแสงไฟให้สว่างขึ้น ตัวอักษรให้ใหญ่ขึ้นเพื่อให้สายตาผู้สูงอายุมองเห็นสะดวก ผลก็ไลน์ผลิตมีประสิทธิภาพอย่างมาก
อย่างไรก็ตามบริษัทโดยทั่วไปจะมีอายุที่เกษียณคือ 60 ปี แม้หลายบริษัทจะยอมขยายเวลาแต่ก็เพียงระหว่าง 60-64 ปี เพราะบริษัทกังวลว่าผู้สูงอายุอาจมีประสิทธิภาพในการทำงานลดลง เนื่องจากสภาพร่างกายไม่กระฉับกระเฉงเมื่อเทียบกับคนหนุ่มสาว การจ้างงานคนอายุมากยังอาจจะต้องปรับเวลาในการทำงานรวมถึงบางบริษัทก็ไม่ต้องการจะจ่ายค่าจ้างในอัตราสูงเพราะส่วนใหญ่พนักงานเหล่านั้นมีเงินเดือนสูงมากอยู่แล้วเมื่อถึงอายุเกษียณ อีกประเด็นหนึ่งก็คือบางครั้งความเชี่ยวชาญในด้านใดด้านหนึ่งของผู้สูงอายุกลับเป็นอุปสรรคในการทำงานทั่ว ๆ ไป แต่อย่างไรก็ตามเราสามารถสร้างระบบที่เอื้อต่อการทำงานของผู้สูงอายุได้
• บริษัท Koreisha เป็นบริษัทที่จัดหาพนักงานชั่วคราวอายุ 60-75 ปี ที่ต้องการจะทำงานแค่อาทิตย์ละ 2-3 วัน
ซึ่งบริษัทก็จะแบ่งงานของหนึ่งคนออกเป็นสำหรับ 2 คนและทั้ง 2 คนนี้สามารถทำงานแทนกันได้ งานที่ให้ทำก็ได้แก่ การตรวจสอบ การขาย บริการลูกค้า ร้านสะดวกซื้อ และจะจ่ายค่าจ้างเป็นรายชั่วโมงโดยไม่มีการให้โบนัส และจะมอบหมายงานที่ตรงกับความสามารถของแต่ละท่าน เช่น หากท่านที่มีประสบการณ์เป็นหัวหน้าแผนกก็จะไม่ได้งานที่ต้องไปปลูกต้นไม้ในสวน บริษัทสามารถสร้างจุดขายในพนักงานผู้สูงอายุ เช่น หากลูกค้าต้องการพนักงานทำงานในวันเสาร์ อาทิตย์ พนักงานวัยทำงานอาจติดปัญหาต้องดูแลครอบครัวและลูกเล็ก แต่พนักงานผู้สูงอายุไม่มีปัญหาในจุดนี้ Mr. Umeda ผู้ก่อตั้งบริษัท Koreisha กล่าวว่า “ต่อไปรัฐบาลและบริษัทควรมีระบบการอบรมทักษะและให้ความรู้พนักงานสูงอายุเพื่อทำงานหลังเกษียณต่อไป”
• บริษัท Pasona Inc เปิดรับสมัครพนักงานระดับบริหารที่เกษียณอายุเพื่อเป็นที่ปรึกษาและได้รับความสนใจอย่างมาก
โดยในปัจจุบันมีฐานรายชื่อที่ปรึกษาอาวุโสถึง 2,500 คน ส่วนใหญ่มาจากบริษัทด้านการเงินและเทรดดิ้งใหญ่ ๆ และถนัดงานในด้านต่างๆตั้งแต่การตลาด งานต่างประเทศ การขยายธุรกิจ และกลยุทธ์ ตัวอย่างเช่น คุณ Sakae Kajita อายุ 67 ปี เป็นหนึ่งในจำนวนผู้สูงอายุหลาย ๆ คนที่กลับเข้าทำงาน เขาเกษียณอายุเมื่อ 2 ปีที่แล้วจากบริษัทผลิตชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ ได้ถูกจ้างให้เป็นที่ปรึกษาบริษัทด้านการผลิตเซมิคอนดักเตอร์ ซึ่งเขาสามารถแบ่งปันความรู้และประสบการณ์ที่สั่งสมมาหลายทศวรรษในการให้คำแนะนำต่าง ๆ กับผู้บริหารบริษัท
คุณ Sakae Kajita บอกว่า “เขารู้สึกมีความสุขมากที่ได้ช่วยเหลือคนอื่น”
ทักทายพูดคุยกับพิชชารัศมิ์ ได้ที่ >>> Life Inspired by พิชชารัศมิ์
เรื่องแนะนำ :
– บอกลาตัวตนที่ไม่ดี
– Swan Bakery โดยผู้ก่อตั้งบริษัท Yamato Transport (Kuroneko-แมวดำ) เพื่อให้คนพิการมีงานทำ
– เรื่องรัก ๆ ใคร่ ๆ ในออฟฟิศญี่ปุ่น
– ขายใบไม้เพื่อประดับอาหารญี่ปุ่น สร้างมูลค่าสูงทั้งทางเงินและทางใจ
– Ikigai เหตุผลของการมีชีวิตอยู่ของคุณคืออะไรคะ
– กัมบัตเตะเนะ เพราะความสำเร็จไม่มีทางลัด
#ถึงจะแก่แต่ยังมีไฟในการทำงานอยู่