หลายๆ ท่านที่ทำงานบริษัทญี่ปุ่น หรือเคยไปเที่ยวญี่ปุ่นคงมีข้อสงสัยว่าทำไมๆ คนญี่ปุ่นถึงไม่ค่อยยอมพูดภาษาอังกฤษ หรือบางคนพยายามจะพูดแต่ก็สำเนียงฟังยากมากๆ จนถึงขั้นไม่รู้ว่าต้องการสื่อสารอะไร ดิฉันคิดว่าการที่คนญี่ปุ่นไม่นิยมพูดอังกฤษมีสาเหตุหลายๆ ประการ
“ไอ คาน โตะ สุปีขุ อิง ริช ชุ” I cann’t speak English
สวัสดีค่ะคุณผู้อ่าน หลายๆ ท่านที่ทำงานบริษัทญี่ปุ่น หรือเคยไปเที่ยวญี่ปุ่นคงมีข้อสงสัยว่าทำไมๆ คนญี่ปุ่นถึงไม่ค่อยยอมพูดภาษาอังกฤษ หรือบางคนพยายามจะพูดแต่ก็สำเนียงฟังยากมากๆ จนถึงขั้นไม่รู้ว่าต้องการสื่อสารอะไร ดิฉันคิดว่าการที่คนญี่ปุ่นไม่นิยมพูดอังกฤษมีสาเหตุหลายๆ ประการ
1) ความเป็นชาตินิยม
เนื่องมาจากสภาพภูมิประเทศของญี่ปุ่นที่เป็นหมู่เกาะค่อนข้างจะปลีกวิเวกจากโลกภายนอกและมีภาษาเป็นของตัวเอง หลังจากที่สร้างประเทศจนเจริญรุ่งเรืองเป็นมหาอำนาจทางเศรษฐกิจก็เป็นแนวมีเงินทุนไม่ต้องง้อใคร แถมยังมีบริษัทสัญชาติตัวเองและยังสามารถขยายไปยังประเทศต่างๆnได้อีก จึงไม่เห็นความจำเป็นต้องพูดภาษาอื่น หากเทียบกับประเทศอื่น เช่น จีนที่คนมักจะขวนขวายเรียนภาษาอังกฤษมากกว่าเพื่อดึงดูดการลงทุนและขยายธุรกิจไปต่างประเทศ แต่คนญี่ปุ่นเลือกที่จะจ้างล่ามหรือพนักงานที่พูดญี่ปุ่นได้ไม่ว่าจะไปประเทศไหนๆ เพื่อความสะดวกของตัวเอง
2) ระบบภาษาที่ไม่เอื้อต่อการออกเสียงภาษาอังกฤษ
ดิฉันคิดว่าประเด็นนี้สำคัญที่สุด เพราะระบบภาษาของญี่ปุ่นทำให้พูดอังกฤษได้ยากจริงๆ ซึ่งต่างจากภาษาไทยที่สามารถทับเสียงตรงๆได้ ตัวอย่างจากคำข้างล่าง
McDonalds ออกเสียงว่า ma ku do na ru do (มัก – ขุ – โด – นา – รุ – โดะ)
seven-eleven ออกเสียงว่า se bun i re bun (เซะ-บุน-อี-เระ-บุน)
จะสังเกตุเห็นได้ว่าหากฟังแต่คำที่ญี่ปุ่นออกเสียงอาจฟังไม่รู้ด้วยซ้ำว่าพูดอะไรอยู่ ทั้งนี้เนื่องจากเสียงสระในภาษาญี่ปุ่นมีน้อย ทำให้ออกเสียงภาษาอังกฤษ เช่น เสียง เออ แอ ออ ไม่ได้ ดังนั้นก็เลยต้องหาเสียงที่ใกล้เคียงใช้แทน คือ
เออ (ต้องออกเสียงอาแทน) เช่น computer ออกเสียงว่า คอม พิว ต้า
แอ (ออกเสียงอาแทน) เช่น Taxi ออกเสียงว่า ทาคุชี่
ออ (ออกเสียงโอแทน) Copy ออกเสียงว่า โคะ ปี้
นอกจากนี้ภาษาญี่ปุ่นยังไม่มีตัวสะกดอื่นๆจึงต้องพยายามหาเสียงที่ใกล้เคียงมาใช้แทน ตัวอย่างเช่น คําว่า report แต่เนื่องจากภาษาญี่ปุ่นไม่มีตัวสะกดตรงๆ จึงต้องอ่านเป็น re-po-to (เรโพโตะ)
คำว่า bus ต้องอ่านเป็น bus+su (บัสสึ)
Love ต้องอ่านเป็น ra-bu (ระบุ) Wife อ่านเป็น Wai-fu (ไวฝุ)
เห็นไหมคะคุณผู้อ่านถ้าเราฟังรู้เรื่องก็แปลกใช่ไหมคะ ฮ่าๆๆ
3) ไม่มั่นใจในการใช้ ด้วยความกลัวที่จะพูดผิดหรือพูดไม่รู้เรื่อง
คนญี่ปุ่นจึงมักไม่กล้าที่จะใช้ภาษาอังกฤษโดยเฉพาะหากต้องพูดต่อหน้าเพื่อนร่วมชาติเดียวกันเพราะกลัวจะเสียหน้าค่ะ ดังนั้นจึงเลี่ยงที่จะไม่พูด
4) ระบบการศึกษาคนญี่ปุ่นเรียนภาษาอังกฤษตั้งแต่อายุ 12
ซึ่งก็ไม่ต่างจากบ้านเราและเรียนไปเรื่อยๆ จนถึงปริญญาตรี แต่การเรียนภาษาอังกฤษส่าวนใหญ่จะเน้นไวยากรณ์โดยอาศัยการท่องจำมากกว่าการนำไปใช้จริง ดังนั้นจึงไม่แปลกใจว่าคนญี่ปุ่นอาจได้คะแนนโทอิคสูงแต่กลับพูดฟังไม่ค่อยรู้เรื่อง
5) ติดกับเสียงอ่านคาตาคานะมากเกินไป
ภาษาญี่ปุ่นจะใช้อักษรคาจาคานะแทนคําที่มาจากภาษาต่างประเทศ ดังนั้นเวลาพูดภาษาต่างประเทศ คนญี่ปุ่นจะพูดคําเหล่านั้นด้วยสำเนียงแบบคาตาคานะโดยลืมคิดไปว่าคำเหล่านั้นไม่ใช่ภาษาอังกฤษ เช่น
อาจารย์ชาวญี่ปุ่นของดิฉันคนหนึ่งเขียนคำว่าประเทศมองโกเลียว่า Mongoru (มงโกะรุ) เพราะชาวญี่ปุ่นเรียกมองโกเลียว่ามงโกะรุเลยทำให้เขียนเพี้ยนไปด้วย
อย่างไรก็ตามเนื่องจากประเทศญี่ปุ่นพัฒนาเศรษฐกิจระหว่างประเทศมากขึ้น ความจำเป็นในการสื่อสารภาษาอังกฤษก็มากตาม จึงทำให้ในปัจจุบันคนญี่ปุ่นเรียนต่างประเทศและเรียนภาษาอังกฤษมากขึ้นค่ะ