สงครามจีนญี่ปุ่นครั้งที่สอง : ภาพรวม
จากสงครามครั้งนี้อาจเรียกได้ว่าสร้างความบาดหมางให้กับจีนญี่ปุ่นในระยะยาว
ในบทบันทึกไดอารี่ของเจียงไคเช็กผู้นำของรัฐบาลแห่งชาติแห่งสาธารณรัฐจีน เขามีแผนการที่จะโยงเอาสงครามระหว่างจีนญี่ปุ่น เข้ามาเกี่ยวข้องกับสงครามโลก และจะอาศัยสหรัฐอเมริกากับสหภาพโซเวียตในการล้มกองทัพญี่ปุ่น
โดยทั่วไปแล้วสำหรับมุมมองนักประวัติศาสตร์ จะมองว่าสงครามจีนญี่ปุ่นครั้งที่สองนั้นอยู่ในช่วงปีค.ศ.1937 – 1945 ซึ่งเป็นช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่สองจนถึงสิ้นสุดสงครามโลก เป็นสงครามที่ยาวนาน 8 ปี
ในปีค.ศ. 2017 รัฐมนตรีกระทรวงศึกษาของจีน บอกว่า หนังสือเรียนควรจะถูกแก้ไขใหม่ว่า สงครามระหว่างจีนญี่ปุ่นนั้นยาวนานถึง 14 ปี โดยเริ่มนับตั้งแต่การที่ญี่ปุ่นบุกรุกแมนจูในปีค.ศ. 1931 แต่ทว่านักประวัติศาสตร์ชาวจีนกลับไม่เห็นด้วยเพราะว่า จีนกับญี่ปุ่นไม่ได้มีสงครามต่อเนื่องกันในช่วงระยะเวลา 6 ปีระหว่างนั้น (ค.ศ. 1931 – 1937)
นักวิชาการมองว่าสงครามจีนญี่ปุ่นครั้งที่ 2 นั้นนับเป็นการเริ่มต้นของสงครามโลกครั้งที่ 2 และเป็นสงครามที่ใหญ่ที่สุดในเอเชียของช่วงศตวรรษที่ 20 ก่อให้เกิดความสูญเสียของชีวิตประชาชนชาวจีนตั้งแต่ 10 ล้าน – 25 ล้านคน และทหารชาวจีนและญี่ปุ่น สูญหายไปกว่า 4 ล้านคน
กองทัพญี่ปุ่นที่เคลื่อนพลเข้าหนานจิง
สำหรับอุบัติการณ์ที่สะพานมาร์โคโปโล (ค.ศ. 1937) ที่เริ่มต้นจากการปะทะกันแบบประปรายของกองทัพจีนและญี่ปุ่นได้ถูกยกระดับเป็นสงครามเต็มรูปแบบ
ในช่วงเวลาระหว่างนั้นญี่ปุ่นรุกรานประเทศจีน บุกเมืองใหญ่ๆอย่างปักกิ่ง เซี่ยงไฮ้ เข้ายึดเมืองหลวงที่หนานจิง (ซึ่งเป็นที่รู้จักในชื่อว่าการสังหารหมู่หนานจิง) เมื่อจีนไม่สามารถหยุดยั้งญี่ปุ่นได้ในยุทธการอู่ฮั่น รัฐบาลกลางจีนจึงย้ายเมืองหลวงชั่วคราวไปยังเมืองจุงกิง ซึ่งตั้งอยู่บริเวณจีนตอนใน
จากสนธิสัญญาไม่รุกรานกันระหว่างจีน-โซเวียตในปีค.ศ.1937 ส่งผลให้สหภาพโซเวียตมอบความช่วยเหลือทางวัตถุดิบกับกองทัพบกสาธารณรัฐจีน ญี่ปุ่นแม้นจะยึดหัวเมืองใหญ่ๆได้ แต่ก็ไม่มีกองกำลังเพียงพอจะควบคุมพื้นที่อันกว้างใหญ่บนแผ่นดินจีน และรัฐบาลแห่งสาธารณรัฐจีนคงไว้ด้วยนโยบายต่อต้านญี่ปุ่น
สหรัฐอเมริกาได้ให้การสนับสนุนประเทศจีนทางอ้อมโดยการบอยคอตไม่ส่งออกเหล็กกล้าและน้ำมันให้ญี่ปุ่นตั้งแต่ค.ศ. 1941 และก็ให้ความช่วยเหลือโดยตรงจากการส่งหน่วยนักบินอาสาสมัคร Flying Tigers มาสนับสนุนจีน
หลังจากที่ญี่ปุ่นจู่โจมสหรัฐอเมริกาโดยไม่ให้ทันตั้งตัวที่เพิร์ลฮาร์เบอร์ในเดือนธันวาคมปีค.ศ. 1941 และญี่ปุ่นประกาศสงครามต่อประเทศอเมริกา อเมริกาจึงประกาศสงครามกลับและเพิ่มความช่วยเหลือให้กับจีน อเมริกาให้เงินช่วยเหลือ 1.6 พันล้าน USD
ญี่ปุ่นที่เจอศึกรอบด้านทั้งในแผ่นดินจีน และ การโจมตีจากอเมริกาที่เกาะญี่ปุ่น ทำให้ญี่ปุ่นเพลี่ยงพล้ำพ่ายแพ้ต่อมาเรื่อยๆ
ญี่ปุ่นได้ประกาศยอมแพ้เมื่อวันที่ 2 กันยายนปีค.ศ. 1945 จีนได้พื้นที่ทั้งหมดที่สูญเสียให้กับญี่ปุ่นกลับมา และก็ถือเป็นการสิ้นสุดของสงครามจีนญี่ปุ่นครั้งที่สองอย่างเป็นทางการ
ในคราวหน้าหากพอจะรวบรวมข้อมูลทัน ผมกำลังอ่านวิทยานิพนธ์ที่นักวิชาการญี่ปุ่นวิเคราะห์ว่า ทางญี่ปุ่นมองสงครามจีน-ญี่ปุ่นครั้งที่ 2 ว่าอย่างไร เผื่อที่จะมาแบ่งปันให้ผู้อ่านรู้ถึงมุมมองทางประวัติศาสตร์ และเปรียบเทียบว่าส่งผลต่อปัจจุบันยังไง
ทักทายพูดคุยกับวสุ ได้ที่ >>> Facebook Wasu’s thought on Japan
เรื่องแนะนำ :
– สงครามจีนญี่ปุ่นครั้งที่สอง : รากศัพท์
– Essay : มุราคามิ ฮารุกิ : เพื่อที่จะมองเห็นความฝัน ผมจึงรู้สึกตัวตื่นขึ้นมาทุกเช้า
– ประเทศแมนจูของคนญี่ปุ่น ความหวัง และสิ้นสุดประเทศ
– กองทัพคันโต (9) : ประเทศแมนจูรัฐหุ่นเชิดของญี่ปุ่น
– กองทัพคันโต (8) : การก่อตั้งประเทศแมนจู
#สงครามจีนญี่ปุ่นครั้งที่สอง : ภาพรวม
