เมื่อสัปดาห์ที่แล้วผมได้อธิบายเกี่ยวกับคำว่า お疲れ様 [โอะสึคะเระสะมะ] : คุณผู้เหน็ดเหนื่อย วันนี้ผมจะมาบอกสถานการณ์เป็นฉากๆ ว่าเราสามารถใช้คำนี้ได้อย่างไร อย่างเช่นใช้กับเจ้านายอย่างไร ใช้กับเพื่อนร่วมงานอย่างไร
เล่าโดย : วสุ มารุมุระ
เมื่อสัปดาห์ที่แล้วผมได้อธิบายเกี่ยวกับคำว่า お疲れ様 [โอะสึคะเระสะมะ] : คุณผู้เหน็ดเหนื่อย
วันนี้ผมจะมาบอกสถานการณ์เป็นฉากๆ ว่าเราสามารถใช้คำนี้ได้อย่างไร อย่างเช่นใช้กับเจ้านายอย่างไร ใช้กับเพื่อนร่วมงานอย่างไร
สถานการณ์ 1 : เรากลับบ้านก่อนเจ้านาย
เรา : 先に失礼します。 {さきに しつれい します} [สะคินิชิสึเรอิ ชิมะสุ] “Sakini shitsurei shimasu” แปลว่า “ขอเสียมารยาท (กลับ)ก่อนนะครับ”
เจ้านาย : お疲れ様です。/ お疲れ様でした。 {おつかれさまです} / {おつかれさまでした} [โอะสึคะเระสะมะเดะสุ] / [โอะสึคะเระสะมะเดะชิตะ] “Otsukaresamadesu” / “Otsukaresamadeshita”
ณ ตรงนี้เราควรบอกว่า “ขอเสียมารยาทกลับก่อน” นะครับ
ส่วนที่เจ้านายตอบรับคำข้างล่างเป็นได้ทั้งรูปปัจจุบันกับรูปอดีต (การใช้รูปอดีต/ปัจจุบันไม่เกี่ยวกับความเป็นเจ้านายนะครับ) ดังข้างล่าง
お疲れ様です/ でした
[โอะสึคะเระสะมะเดะสุ/เดะชิตะ]
ตรงจุดนี้ยอมรับตรงๆ ว่าผมยังแยกไม่ออกว่าจะใช้เป็นรูปไหนดี
หากมองในแง่ว่างานวันนั้นของเราจบแล้ว ให้ใช้คำว่า -でした [-เดะชิตะ] จะถูกต้องมากกว่า
แต่ก็มีหลายครั้งที่ผมเห็นว่าเจ้านายก็ตอบกลับมาในรูปว่า -です [-เดะสุ] ก็มี
ณ บทสนทนานี้ที่เน้นตัวเรา เราใช้คำว่า 先に失礼します [สะคินิชิสึเรอิ ชิมะสุ] ซึ่งไม่ต้องคิดอะไรมาก
หาก “เรา” เป็นเจ้านาย ผมว่าเราก็จะใช้ お疲れ様です/ でした [โอะสึคะเระสะมะเดะสุ/เดะชิตะ] คำไหนก็ได้ครับ ในแง่ภาษาญี่ปุ่นไม่ซีเรียสมากขนาดนั้น
สถานการณ์ที่ 2 : เพื่อนร่วมงานบอกลาเรา หรือเจ้านายบอกลาเรา
เพื่อน/เจ้านาย: 先に失礼します。 or お先です。 or じゃ、お先です。
{さきに しつれい します} or {おさきです} or {じゃ、おさきです}
[สะคินิชิสึเรอิ ชิมะสุ] or [โอะสะคิเดะสุ] or [จะ โอะสะคิเดะสุ]
“Sakini shitsurei shimasu” or “osakidesu” or “ja osakidesu”
แปลว่า “ขอเสียมารยาท(กลับ)ก่อนนะครับ” หรือ “ขอตัวก่อน” หรือ ” [จะ] ขอตัวก่อน”
เรา (พูดกับเพื่อน/เจ้านาย) : お疲れ様です。/ お疲れ様でした。
{おつかれさまです} / {おつかれさまでした}
[โอะสึคะเระสะมะเดะสุ] / [โอะสึคะเระสะมะเดะชิตะ]
“Otsukaresamadesu” / “Otsukaresamadeshita”
หรือ
เรา (พูดกับเพื่อนเท่านั้น) : お疲れ。 {おつかれ} [โอะสึคะเระ] “Otsukare”
ในที่นี้ เนื่องจากสถานการณ์ที่เพื่อนที่เสมอเรา หรือ เจ้านายที่สูงกว่าเรา
คำที่ใช้ในการขอตัวกลับก่อนสามารถย่อลงได้เรื่อยๆ อย่างที่ยกตัวอย่างข้างบน
หรือบางทีอาจถึงขั้นย่อแค่พูดว่า お先 [โอะสะคิ] ก็เป็นได้
ส่วนการพูดคำว่า じゃ [จะ] นี่เป็นการพูดเพื่อเรียกความสนใจอีกฝ่าย จะใส่หรือไม่ใส่ก็ได้แล้วแต่ะสะดวก
แต่ส่วนใหญ่หากเราเห็นว่าอีกฝ่ายยังง่วนกับงานที่ทำ ให้ใช้คำว่า じゃ [จะ] เรียกร้องความสนใจอีกฝ่ายขึ้นมาก่อน แล้วพอสิ้นสุดคำว่า じゃ [จะ] จนอีกฝ่ายสบตาเรา เราก็ค่อยพูดต่อว่า お先です。ก็ได้ครับ
ทั้งหมดที่ว่ามานี่ประสบการณ์ของผมล้วนๆ นะครับ ที่คิดว่าโอเคระดับนึงในการโต้ตอบบทสนทนากับคนญี่ปุ่น
ส่วนเวลาตอบกลับ เราก็ใช้คำว่า
お疲れ様です/ でした
[โอะสึคะเระสะมะเดะสุ/เดะชิตะ]
แต่เวลาพูดกับเพื่อนเราสามารถย่อคำสุดๆ ให้เป็น お疲れ [โอะสึคะเระ] ได้ครับ
ครับ คงพอเห็นภาพและหวังว่าจะใช้กันได้อย่างถูกต้องนะครับ
หากไม่แน่ใจ เราก็ใช้รูปแบบที่สุภาพที่สุดไว้ก่อนนะครับ โดยอ้างอิงจากสถานการณ์ที่ 1 ก็เพียงพอครับ
วันนี้ไว้แค่นี้ก่อนครับ
สวัสดี
เล่าโดย : วสุ มารุมุระ
ทักทายพูดคุยกับ Wasu ได้ที่ >>> Facebook Wasu’s thought on Japan
เรื่องแนะนำ :
– โทริชิม่า : ข้อคิดการทำงานน่าสนใจจากบ.ก.ผู้อยู่เบื้องหลัง ด็อกเตอร์สลัมป์ และ ดราก้อนบอล
– คำว่า “มนุษย์” ที่มีความหมายลึกซึ้งในภาษาญี่ปุ่น
– เจ๊ะ เจ๊ะ เจ๊ะ คำอุทานสุดฮิปของอามะจัง ที่สร้างปรากฎการณ์ให้กับสังคม
– เคล็ดลับวาดการ์ตูนให้คนติดตาม ของผู้วาด “โจโจ้ล่าข้ามศตวรรษ”
– เที่ยวโตเกียวไปกับสถาปัตยกรรมของ Kengo Kuma
#คนญี่ปุ่นที่ทำงาน
