โตเกียวกำลังรณรงค์ให้ประชาชนหันมาตื่นตัวในการเตรียมพร้อมกับภัยพิบัติต่างๆ ทุกบ้านที่อยู่ในจังหวัดโตเกียวจึงจะได้รับกล่องเล็กๆ สีเหลืองๆ ลายคาดสีดำๆ และมีตัวการ์ตูนหน้าตาแปลกๆ ยืนใส่หมวกกันน็อค สะพายเป้ ..มาส่งให้ถึงบ้าน
ถ้าพูดถึง “แผ่นดินไหว” ประเทศญี่ปุ่นคงเป็นอันดับต้นๆ ที่คุณจะนึกถึงใช่ไหมคะ? คนที่ได้มาอาศัยอยู่ที่นี่หรือแม้แต่แวะเวียนมาท่องเที่ยวก็อาจจะได้รับประสบการณ์เกี่ยวกับแผ่นดินไหวกันบ้าง
นอกจากแผ่นดินไหวที่เป็นภัยทางธรรมชาติแล้ว ประเทศญี่ปุ่นนี้ก็ยังคงมีภัยทางธรรมชาติอื่นๆ อีกมากมาย เช่นพายุใต้ฝุ่น น้ำท่วม ภูเขาไฟปะทุ หรือแม้แต่สึนามิที่เป็นภัยทางธรรมชาติที่รุนแรง เป็นต้น
เนื่องจากประเทศนี้มีภัยทางธรรมชาติเกิดขึ้นบ่อย ทำให้คนญี่ปุ่นได้รับการอบรมสั่งสอนให้ความสำคัญในการเตรียมความพร้อมเพื่อรับมือกับสิ่งต่างๆ ที่จะเกิดขึ้นอย่างเป็นระบบตั้งแต่ยังเป็นเด็กๆ ประมาณว่าพอจำความได้ก็มีความรู้เรื่องการเอาตัวรอดกันเลยค่ะ
ขณะนี้จังหวัดโตเกียวรณรงค์ให้ประชาชนหันมาตื่นตัวในการเตรียมพร้อมกับภัยพิบัติต่างๆ ทุกบ้านที่อยู่ในจังหวัดโตเกียวจะได้รับกล่องเล็กๆ สีเหลืองๆ ลายคาดสีดำๆ และมีตัวการ์ตูนหน้าตาแปลกๆ ยืนใส่หมวกกันน็อค สะพายเป้อย่างในรูปนี้นะคะ

เจ้ากล่องนี้คืออะไร …
ทางจังหวัดโตเกียวส่งมาถึงบ้านของประชาชนที่อาศัยอยู่ในจังหวัดโตเกียวเพื่อรณรงค์ให้ประชาชนเตรียมพร้อมในการป้องกันภัยพิบัติต่างๆ ถ้าวันใดวันหนึ่งเกิดภัยพิบัติขึ้นจะได้ไม่ตื่นตระหนกจนเกินไป รู้วิธีทางเอาตัวรอดได้ค่ะ

ในกล่องมีอะไรบ้าง …
1. จดหมายจากผู้ว่าราชการจังหวัดโตเกียวคนปัจจุบัน
2. หนังสือคู่มือเกี่ยวกับการรับมือกับภัยพิบัติต่างๆ
3. ปกพลาสติก
4. แผนที่แสดงสถานที่สำคัญๆเกี่ยวกับการหลบภัยบริเวณที่อยู่อาศัย
5. สติ๊กเกอร์รณรงค์ให้คนเตรียมพร้อม
แผนที่ที่อยู่ในกล่องนี้จะแตกต่างกันไปตามที่อยู่จริง เพราะแสดงรายละเอียดของสถานที่หลบภัย และสถานที่ที่สำคัญๆ ในเขตนั้นๆ ค่ะ
ส่วนหนังสือคู่มือมีความหนาทั้งหมด 324 หน้า เนื้อหาละเอียดมาก มีรูปที่สามารถเข้าใจได้ง่ายเพราะจุดประสงค์ของคู่มือนี้คือต้องการให้คนทุกวัยสามารถเข้าใจและปฏิบัติตามได้ง่ายค่ะ
เรามาดูเนื้อหาด้านในกันหน่อยนะคะ เปิดมาหน้าแรก … ตึ่ง! เจอกับประโยคนี้เลยค่ะ

“แผ่นดินไหวบริเวณใต้เมืองหลวงที่คาดการณ์ไว้ว่าจะมีโอกาสเกิดขึ้น 70% ภายใน 30 ปีนี้
คุณเตรียมพร้อมแล้วหรือยัง???”
เห็นปุ๊บ แทบอยากจะอ่านให้จบ นำความรู้ทุกอย่างกรอกเข้าสมองกันเลยทีเดียวค่ะ อย่างว่านะคะ นี่คือจุดประสงค์ของเขาเลยที่อยากทำให้เราตื่นตัว ตื่นจริงค่ะ มาดูหน้าต่อมากันอีกนิดนะคะ

แคมเปญของการรณรงค์นี้คือ 今やろう。:ima yarou:มาทำกันตอนนี้เลย … ไม่ต้องผลัดวันค่ะ เตรียมเลยๆๆ
คู่มือเล่มนี้สามารถตอบคำถามคุณได้ค่ะว่า ถ้าเกิดแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ขึ้นจริงๆ แล้ว กรณีอยู่บ้าน กรณีอยู่ที่สถานีรถไฟ ถ้าเป็นช่วงหน้าหนาว ถ้าเป็นตอนกลางคืน ตอนอยู่คนเดียวคุณควรจะทำอย่างไร เป็นต้นค่ะ
พุงโกะคิดว่าน่าเป็นประโยชน์มากสำหรับคนต่างชาติอย่างเราๆ ที่ไม่ได้รับการปลูกฝังเกี่ยวกับเรื่องพวกนี้มากเท่าคนญี่ปุ่นนะคะ วันนี้พุงโกะก็เลยจะมาสรุปคร่าวๆในส่วนที่คิดว่าน่าจะเป็นประโยชน์นะคะ
(มีภาษาอังกฤษให้ 1 หน้าค่ะ ในส่วน 10 เรื่องที่ควรเตรียมพร้อมเดี๋ยวนี้เลย นอกนั้นภาษาญี่ปุ่นล้วนๆ ค่ะ)

10 เรื่องที่ควรทำตอนนี้เลย ได้แก่ …
1. พูดคุยปรึกษากับครอบครัวแบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบของแต่ละคน ว่าใครมีหน้าที่ทำอะไรบ้างถ้าเกิดภัยพิบัติขึ้น รวมถึงนัดหมายจุดนัดพบในกรณีที่ภัยพิบัติเกิดขึ้นตอนที่ทุกคนอยู่นอกบ้าน เป็นต้น
2. ศึกษาสถานที่จุดนัดพบของครอบครัว สถานที่พักพิงสำหรับผู้ประสบภัยต่างๆใกล้แหล่งที่อยู่หรือที่ทำงานด้วยตนเองจนแน่ใจ
3. รับการแจ้งเตือนเกี่ยวกับภัยพิบัติต่างๆ เพื่อรับรู้ข้อมูลข่าวสารที่ถูกต้อง
4. เตรียมสะสมของกิน น้ำดื่ม หรือสิ่งของที่จำเป็นในชีวิตประจำวันที่บ้านให้มากกว่าปกติสักนิด
5. เตรียมของที่จำเป็นต่างๆ ใส่กระเป๋าเพื่อเตรียมพร้อมในกรณีต้องออกจากบ้าน เช่น น้ำดื่ม อาหารแห้ง ชุดปฐมพยาบาลเบื้องต้น ยาประจำตัว วิทยุ ไฟฉาย เงินสด เสื้อผ้า ผ้าอนามัย ผ้าอ้อมเด็ก ห้องน้ำแบบพกพา เป็นต้น

6. เตรียมเอกสารสำคัญ เช่น พาสปอร์ต สมุดบัญชี ตราประทับ บัตรประจำตัว และอาจจะเป็นรูปถ่ายของครอบครัว เป็นต้น ใส่กระเป๋าพลาสติก (กันน้ำ) รวบรวมไว้
7. ตรวจสอบการตำแหน่งเฟอร์นิเจอร์ต่างๆ ในบ้าน เพื่อป้องกันการกีดขวางทางออกเมื่อเกิดเหตุการณ์ฉุกเฉินขึ้น
8. ติดตัวยึดระหว่างเฟอร์นิเจอร์ต่างๆ เช่น ตู้ ชั้นวางของ โคมไฟบนผนังให้ติดแน่นกับฝาผนังเพื่อป้องกันการล้ม หรือตกหล่น
9. ตรวจสอบความแข็งแรงของที่อยู่อาศัยว่าสามารถทนต่อแผ่นดินไหวมากแค่ไหน มีรอยร้าวหรือจุดบกพร่องที่ใดบ้างจะได้ดูแล ซ่อมแซมกันตั้งแต่ตอนนี้
10. เข้าร่วมการฝึกซ้อมเกี่ยวกับการป้องกันภัยพิบัติต่างๆ ที่จัดขึ้นอย่างสม่ำเสมอ
ต่อมาค่ะ คำถาม : ถ้าเกิดแผ่นดินไหวขึ้นมา สิ่งแรกที่คุณจะทำคืออะไรคะ?

คำตอบ : พาตัวเองและครอบครัวไปอยู่ในที่ปลอดภัยก่อนค่ะ ที่ปลอดภัยในที่นี้คือ ที่ที่ไม่มีของตกใส่ ที่ที่ไม่มีอะไรล้มลงมา และไม่เคลื่อนที่ค่ะ ส่วนใหญ่ที่แนะนำก็คือใต้โต๊ะนะคะ เอาชีวิตเราไว้ก่อนค่ะ ชีวิตสำคัญที่สุดแล้วนะคะ
เมื่อหยุดไหวแล้วค่อยออกจากที่หลบนั้น เคลื่อนไหวอย่างระวังนะคะ เพราะถ้ามีของตก กระจกแตกอาจจะได้รับบาดเจ็บได้ หลังจากนั้นค่อยไปตรวจสอบเตาไฟ ปิดให้เรียบร้อย ถ้าเกิดไฟลุกไหม้ก็ให้สงบสติ อารมณ์ทำการดับไฟค่ะ แล้วค่อยไปเปิดประตูเตรียมทางออก และอื่นๆ ต่อไปค่ะ

ถ้าอยู่ข้างนอก อย่าตื่นตระหนกค่ะ ควบคุมสติ (พุงโกะทราบค่ะ ว่าอาจจะทำได้ยากกกมากกก) แล้วทำตามคนรอบๆ ตัว ว่าเขาเดินไปทางไหน ทำอย่างไรอย่างระมัดระวังนะคะ ถ้าอยู่ตามสถานีรถไฟก็ทำตามนายสถานีแนะนำนะคะ เพราะพนักงานต่างๆ ได้รับการฝึกอบรมเกี่ยวกับการรับมือเกี่ยวกับแผ่นดินไหวมาเป็นอย่างดีค่ะ ที่สำคัญที่สุดคือ ดูแลตัวเองให้ดีที่สุด หาอะไรกันของตกใส่ก่อนค่ะ

ต่อมาคือ การกระทำที่ไม่ควรทำเมื่อเกิดภัยพิบัติต่างๆ นะคะ ได้แก่
1. ห้ามจุดไฟ เพราะอาจจะเกิดการระเบิดได้ถ้ามีแก๊สรั่ว
2. ห้ามเปิดเบรกเกอร์ไฟ ป้องกันการเกิดไฟไหม้
3. ห้ามเปิดหรือแตะบริเวณสวิตซ์ไฟ เพราะอาจจะทำให้เกิดระเบิดหรือไฟไหม้ได้
4. ห้ามใช้ลิฟต์เพราะอาจจะติดอยู่ในนั้นได้
5. ไม่ควรใช้โทรศัพท์ถ้าไม่ใช่ธุระด่วนจริงๆ เพราะอาจจะทำให้สัญญาณโทรศัพท์ล่มได้
6. อย่าเดินเท้าเปล่าในห้อง เพราะอาจจะได้รับบาดเจ็บจากเศษกระจกหรืออื่นๆ ได้
7. อย่าพยายามช่วยเหลือผู้อื่นด้วยตัวคนเดียว เพราะอาจจะได้รับบาดเจ็บได้ ควรช่วยกันหลายๆ คน
8. ไม่ควรใช้รถยนต์ในการเคลื่อนที่ไปที่หลบภัยเพราะอาจจะเป็นการขัดขวางเส้นทางของรถพยาบาลได้
ในคู่มือเล่มนี้มีรูปเยอะมากค่ะ คนที่อ่านภาษาญี่ปุ่นไม่ได้อาจจะดูรูปแล้วพอจะเดากันได้นะคะ คู่มือนี้อาจจะแจกเป็นรูปเล่มให้กับคนที่อาศัยอยู่ในโตเกียวเท่านั้น คนที่อาศัยอยู่จังหวัดอื่นหรือแม้แต่อยู่ที่เมืองไทยไม่ต้องน้อยใจไปค่ะ เพราะคุณสามารถเข้าไปดูได้จากลิ้งค์ด้านล่างนี้เลยค่ะ มีเหมือนในหนังสือทุกอย่างเลย
ใครสนใจก็ลองเข้าไปดูกันนะคะ
東京防災:とうきょうぼうさい:TOKYO BOUSAI
http://www.bousai.metro.tokyo.jp/book/index.html
พุงโกะหวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์กับคนที่อาศัยอยู่ในญี่ปุ่นและที่เมืองไทยนะคะ เพราะตอนนี้โลกกลมๆของเราใบนี้ มีภัยพิบัติต่างๆ บ่อยขึ้น เพื่อนๆ คงจะได้ยินข่าวว่าแผ่นดินไหวที่นู่นที่นี่บ่อยๆ เรื่องแผ่นดินไหวนั้นเป็นอะไรที่คาดการณ์ล่วงหน้าได้ยาก ขนาดผู้เชี่ยวชาญทางนี้โดยเฉพาะยังไม่สามารถคาดการณ์ได้อย่างชัดเจนเลยค่ะ
ในเมื่อเราไม่รู้ว่าจะเกิดขึ้นเมื่อไร แต่มีโอกาสที่จะเกิดขึ้นสูง ดังนั้นเรามาเตรียมพร้อมกันไว้ก่อนดีกว่านะคะ
แล้วพบกันใหม่นะคะ
(^_____พุงโกะ_____^)
ขอขอบคุณรูปประกอบ TOKYO BOUSAI / LET’S GET PREPARED!
ทักทายพูดคุยกับพุงโกะ ได้ที่ >>> Tokyo’s LifeStyle by พุงโกะ-สะใภ้ปลาดิบ