เทพเจ้ามังกร (ริวจิน Ryujin) … ตำนานและความเชื่อของชาวญี่ปุ่นเกี่ยวกับริวจินมีมากมาย คนญี่ปุ่นจึงมีความผูกพันกันเทพเจ้าองค์นี้กันพอสมควรเลยทีเดียว
ไหนๆ ก็ขึ้นปีใหม่กันมาแล้ว ทั้งปีใหม่สากลและปีใหม่ไทย ซึ่งปีนี้เป็นปีมังกร ก็เลยอยากจะพูดถึงเทพเจ้ามังกรของญี่ปุ่นกันซักหน่อย
เทพเจ้ามังกรของทางญี่ปุ่นนั้น มีชื่อว่า Owatatsumi (โอวาทะทสึมิ) หรือแฟนๆ มังงะและอนิเมะทั้งหลายก็คงจะเคยได้ยินเขาเรียกกันว่า Ryujin (ริวจิน) ไม่ก็ Ryojin (เรียวจิน) อยู่บ่อยๆ ซึ่งตามตำนานของญี่ปุ่นนั้น ริวจินก็คือเทพเจ้าผู้พิทักษ์ท้องทะเล
ริวจินถือเป็นสัญลักษณ์แห่งพลังอำนาจของมหาสมุทร เชื่อว่ามีลักษณะคล้ายงู ปากใหญ่ และสามารถแปลงร่างเป็นมนุษย์ได้ อาศัยอยู่ในพระราชวังใต้ทะเลเรียกว่า Ryugu-jo (ริวกุโจ) ที่สร้างขึ้นด้วยสาหร่ายทะเลสีแดงและสีขาว ปกติจะมีเต่าทะเล ฝูงปลา และแมงกระพรุนเป็นบริวาร โดยมีผู้ส่งสารคือ Riuja (ริวจะ) งูขาวตัวเล็กๆ ซึ่งมีหน้าเป็นมนุษย์
มีตำนานหนึ่งเกี่ยวกับเทพเจ้ามังกร กล่าวว่าริวจินเป็นบิดาของเจ้าหญิง Otohime (โอโตะฮิเมะ) ซึ่งแต่งงานกับเจ้าชาย Hoori (โฮริ) จักรพรรดิ Jimmu (จิมมุ) จักรพรรดิ องค์แรกของญี่ปุ่นที่เชื่อกันว่าเป็นหลานของ Otohime และ Hoori ดังนั้นเทพเจ้ามังกรริวจินนั้นจึงเป็นหนึ่งในบรรพบุรุษของราชวงศ์อิมพีเรียล
เพิ่มเติมอีกเล็กน้อยด้วยความเชื่อที่ว่า Koi (ปลาคาร์ฟ) ปลาที่มีความอดทน ซึ่งพยายามว่ายจนถึงต้นน้ำเพื่อไปวางไข่นั้น เมื่อสามารถเดินทางฝ่าฝันอุปสรรถไปถึงต้นน้ำก็กลายร่างเป็นมังกร วันเด็กผู้ชายจึงมักจะประดับด้วยธงปลาคาร์ฟ เพราะพ่อแม่ต่างก็อยากให้ลูกชายของตนอดทน แข็งแกร่ง และเก่งกล้าเหมือนกับมังกร
นอกจากริวจินจะเป็นเทพเจ้าแห่งท้องทะเลแล้ว ทางศาสนาชินโตยังเชื่อมโยงเทพเจ้าองค์นี้เข้ากับการเกษตร ทำให้ริวจินเป็นเสมือนของเทพเจ้าแห่งน้ำด้วย ดูแลคุ้งน้ำต่างๆ ทั้งแม่น้ำ หนอง คลอง บึง ใครใคร่จะขอฝนก็ขอจากเทพเจ้าริวจินได้เช่นกัน อีกประการหนึ่งเทพเจ้าริวจินก็ยังมีความเกี่ยวพันกับ Raijin (ไรจิน) เทพเจ้าผู้นำมาซึ่งสายฝนหรือเทพเจ้าแห่งสายฟ้านั่นเอง บ้างก็เรียกว่า Kaminarisama (คามินาริซามะ) และ Raidensama (ไรเด็นซามะ) เชื่อกันว่าเมื่อเกิดพายุฝนฟ้าคะนองก็หมายถึงเทพเจ้ามังกรกำลังจะลงมาจากสรวงสวรรค์
ชาวประมงญี่ปุ่นจึงมักจะขอพรจากเทพเจ้าริวจินก่อนออกเรือ โดยหวังให้คลื่นลมสงบและจับสัตว์น้ำได้เยอะๆ ชาวประมงศรัทธาในเทพเจ้ามังกรมากทำให้มีเทศกาลต่างๆ ที่เกี่ยวกับเทพเจ้ามังกรหลายเทศกาล อาทิ Uramatsuri (เทศกาลแห่งร่องน้ำ) Isomatsuri (เทศกาลแห่งชายหาด) และเทศกาล Shiomatsuri (เทศกาลแห่งกระแสน้ำ) เป็นต้น
สำหรับผู้ที่ศรัทธาในเทพเจ้ามังกร สถานที่หนึ่งที่อยากจะแนะนำนักท่องเที่ยวทั้งหลายให้รู้จักไว้ นั่นคือ Kuzuryu Shrine (ศาลเจ้าคุซุริว) ซึ่งตั้งอยู่ที่ทะเลสาบอาชิในเมืองฮาโกเนะนั่นเอง ที่ศาลเจ้าแห่งนี้เชื่อว่านอกจากริวจินจะให้ความสมดุล (หยิน-หยาง) เพราะสามารถเคลื่อนที่ได้ทั้งในน้ำและบนอากาศ เป็นได้ทั้งมังกรน้ำและมังกรฟ้า ยังเชื่อว่าริวจินเป็นสัญลักษณ์ของการกำเนิดใหม่ด้วย เหตุเพราะว่างู (แน่นอนว่ามังกรมีรูปลักษณ์คล้ายงู) สามารถลอกคราบซึ่งเหมือนการกำเนิดใหม่นั่นเอง ตามตำนานของศาลเจ้าแห่งนี้กล่าวว่าเคยมีมังกร 9 หัว อาละวาดอยู่บริเวณทะเลสาบอาชิ พระรูปหนึ่งชื่อว่า Mangen (มังเงน) จึงสร้างสถูปขึ้นที่ทะเลสาบแห่งนี้ จากนั้นมังกรดุร้ายตนนั้นก็กลายเป็นเทพเจ้าริวจิน ที่ศาลเจ้าคุซุริวมีพิธีกรรมเพื่อสักการะเทพเจ้ามังกรในวันที่ 13 ของทุกเดือน โดยจะมีการจัดเทศกาลประจำปีขึ้นในวันที่ 13 เดือนมิถุนายน แต่เนื่องจากศาลเจ้าแห่งนี้เข้าถึงได้ค่อนข้างลำบากหน่อย เพราะต้องเดินผ่านป่าไปประมาณ 30 นาที ทำให้มีการสร้างศาลเจ้าย่อยขึ้นเพื่อบูชาเทพเจ้าริวจินไว้ที่ Hakone Jinja (ศาลเจ้าฮาโกเนะ) และรู้จักกันในชื่อ Kuzuryu Shingu (ศาลเจ้าคุซุริวใหม่) ถ้ามีโอกาสไปเยือนทะเลสาบอาชิครั้งหน้า ก็แวะไปสักการะกันได้นะ
นี่ก็เป็นเรื่องเล่าเกี่ยวกับเทพเจ้ามังกรของญี่ปุ่นเพียงเล็กๆ น้อยๆ อันที่จริงยังมีตำนานญี่ปุ่นเกี่ยวกับริวจินอีกหลายตำนาน และมีความเชื่ออีกมากมายในญี่ปุ่นที่เกี่ยวกับริวจิน จึงไม่น่าแปลกใจที่คนญี่ปุ่นมีความผูกพันกันเทพเจ้าองค์นี้พอสมควรทีเดียว
ขอบคุณข้อมูลและรูปภาพ :
http://en.wikipedia.org/wiki/Ry%C5%ABjin
http://eos.kokugakuin.ac.jp/modules/xwords/entry.php?entryID=795
http://www.minervaclassics.com/quotat12.htm
http://www.greenenergyinvestors.com/index.php?showtopic=16157
http://mcotd.livejournal.com/
http://dragonsinn.net/History/japanese22.jpg
#Ryujin
