กองทัพคันโต (4) ระเบิดสร้างสถานการณ์สู่ปฏิวัติแมนจูเรีย
ผมค้นพบหนึ่งเหตุการณ์สำคัญก่อนการปฏิวัติแมนจูเรีย
เหตุการณ์นั้นคือ เหตุการณ์ทะเลสาบริวโจโคะ (柳条湖事件) ซึ่งเป็นเหตุการณ์วางระเบิดเส้นทางรถไฟของสาย South Manchuria railway
หากเราลองนึกย้อนไปในบทความเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ผมก็ได้เขียนถึงเรื่องราวของการวางระเบิดเส้นทางรถไฟที่จางจั้วหลิน ผู้นำกลุ่มเฟิ่งเทียน โดยสารไปบนขบวน เราจะแลเห็นได้ว่าเหตุการณ์นี้ก็คล้ายๆ กับ เหตุการณ์ทะเลสาบริวโจโคะ ซึ่งเป็นการวางระเบิดเส้นทางรถไฟเหมือนกัน แต่เหตุการณ์หนึ่งเป็นการสังหารผู้นำ ส่วนเหตุการณ์นี้มีจุดประสงค์แบบไหนกัน
เหตุการณ์นี้ตามหน้าประวัติศาสตร์เท่าที่พบเจอ ก็เป็นฝีมือของกองทัพคันโตลงมือทำเอง และต้องการ “ป้ายสี” ให้เห็นว่าเป็นฝีมือของกองทัพจีน เพื่อใช้เป็นข้ออ้างที่กองทัพคันโตจะดำเนินการทางทหาร บุกโจมตีกองทัพจีน
ความพยายามในการแสดงป้ายสีว่าเป็นฝีมือของผู้อื่นนี้ ก็คล้ายๆ กับในเหตุการณ์สังหารจางจั้วหลิน ราวกับฉายหนังม้วนเดิมซ้ำๆ
โดยส่วนตัวผมแล้ว ก็สงสัยในหน้าประวัติศาสตร์กองทัพคันโต ที่แลมีเสียงตำหนิติเตียนจากชาวญี่ปุ่นกันเอง แต่เรื่องราวในอดีตก็แล้วแต่ว่าใครเป็นคนเขียน และก็คงไม่ได้มีโอกาสไปรู้ว่าคนในกองทัพคันโตคิดอย่างไรกัน
เหตุการณ์ระเบิดนี้เกิด ณ วันที่ 18 กันยายน ปี ค.ศ. 1931 (พ.ศ. 2474) เป็นเวลาสามปีหลังจากเหตุการณ์ลอบสังหารจางจั้วหลิน
เวลาราวสี่ทุ่มยี่สิบนาที จากบริเวณเมือง Mukden ประเทศสาธารณรัฐจีน (ปัจจุบันคือประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน มณฑลเหลียวหนิง เมืองเสิ่นหยาง) ห่างออกไปทางเหนือ 7.5 กิโลเมตรแถวทะเลสาบริวโจโคะ เกิดการระเบิดกับส่วนหนึ่งของรางรถไฟของ South Manchuria railway
เอาอีกแล้วครับท่าน กองทัพคันโตก็ออกมาป่าวประกาศว่าเป็นฝีมือของกองทัพจีน
และจนกว่าจะสิ้นสุดสงครามมหาสมุทรแปซิฟิคในปี 1945 (สิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2)
ผู้คนในญี่ปุ่นก็ยังคงเชื่อว่าเป็นฝีมือของกองทัพจีนจริงๆ
แต่ว่าจริงๆ แล้วมันเป็นฝีมือของกองทัพคันโตนั่นเอง
ผู้บงการวางระเบิดในเหตุการณ์ทะเลสาบริวโจโคะครั้งนี้คือ
พันเอกอิตะกะคิ เซชิโร (板垣征四郎 大佐)
กัปตันอิชิวะระ คันจิ (石原莞爾 中佐)*
แห่งกองทัพคันโต
(หากใครเคยอ่านนวนิยายของ มุราคามิ ฮารุกิ เรื่องบันทึกนกไขลาน มีการอ้างอิงถึงกัปตันอิชิวะระ คันจิ ด้วย)
พันเอก อิตะกะคิ เซชิโร
กัปตัน อิชิฮะระ คันจิ
ณ ช่วงเวลานั้นกองทัพคันโตมีกองกำลังอยู่ทั้งหมดราวๆ 10,000 นาย
กองทัพคันโตจุดระเบิดรางรถไฟที่ตัวเองมีหน้าที่คุ้มครองป้องกัน และ ประกาศออกมาว่าเป็นฝีมือของกองทัพจีน
ขณะที่เกิดเหตุการณ์ระเบิด พนักงานของบริษัท South Manchuria Railway พยายามจะเข้าไปในสถานที่เกิดเหตุเพื่อไปซ่อมแซม แต่โดนกองทหารกองทัพคันโตห้ามไม่ให้เข้าไปในพื้นที่และดูเหมือนว่าขนาดความเสียหายแลเหมือนจะน้อยมาก รางรถไฟข้างเดียวเสียหายแค่ 80 เซนติเมตร และหมอนรางรถไฟเสียหายสองจุด หลังจากการระเบิด ณ เวลาสี่ทุ่มสามสิบนาที มีรถไฟสายด่วนวิ่งผ่านไปสถานที่เกิดเหตุ ก็วิ่งผ่านไปได้ไม่มีอะไรเกิดขึ้น จนมีการสันนิษฐานว่าจุดมุ่งหมายการระเบิดนั้น มุ่งต้องการจะทำให้เกิดเสียงดัง มากกว่าที่ต้องการจะทำลายล้าง
อ่านมาถึงตรงนี้ค่อนข้างตกใจเลยว่า รถไฟวิ่งผ่านรางรถไฟที่เกิดความเสียหายได้เลยหรือ หรือว่าเป็นรางรถไฟอีกรางที่อยู่ใกล้ๆ (ตรงนี้ผมไม่ทราบแน่ชัด)
ขณะเวลานั้น มีการฝึกซ้อมช่วงค่ำคืนอยู่ที่ค่ายทหารของกองทัพคันโต พอมีเสียงระเบิดดังก็หยุดซ้อมทันที หัวหน้ากองร้อย กัปตันคะวะจิมะ ก็เรียกลูกน้องมารวมตัวและเคลื่อนขบวนไปทางทิศใต้สู่สถานที่ที่ชื่อว่าโฮะคุไดเอ (北大営)
คะวะจิมะได้รายงานกับผู้บัญชาการระดับสูงอย่าง พันเอกอิตะกะคิ เซชิโร ที่ประจำอยู่ในหน่วยสืบราชการลับในเมือง Mukden
ซึ่งอิตะกะคิ ก็เป็นผู้นำพลตัดสินใจโดยคนเดียว รวบรวมกองพันหลายๆ กองพัน เพื่อเตรียมตัวรบ และออกคำสั่งโจมตีปราสาท Mukden และโฮะคุไดเอ
โฮะคุไดเอ เป็นค่ายทหารของกองทัพจีนที่อยู่ทางตอนเหนือของเมือง Mukden มีทหารประจำอยู่ราวๆ 7000 นาย
ปราสาท Mukden มีที่พักของจางเสฺวเหลียง ผู้นำจีนในเขตตะวันออกเฉียงเหนือและเป็นบุตรของจางจั้วหลิน ผู้ล่วงลับ แต่ ณ ตอนที่เหตุการณ์ระเบิดเกิดขึ้นนั้น จางเสฺวเหลียง อยู่ที่เมืองโฮะคุเฮ (ปัจจุบันคือกรุงปักกิ่ง) และมีกองกำลังทหารอยู่ 115,000 นาย
กองทัพคันโตกำลังบุกไปบวกใส่กองทัพจีน แต่จางเสฺวเหลียง ได้กำชับล่วงหน้ากับลูกน้องว่าอย่าไปตอบโต้กองทัพคันโต เพื่อแสดงให้เห็นว่าญี่ปุ่นรุกรานก่อนเพื่อที่นานาชาติจะได้มองเห็นความห้าว หาเรื่องก่อนของญี่ปุ่น
เท่าที่อ่านดู กองทัพคันโตก็เอะอะวางระเบิด แล้วป้ายสีกองทัพจีน แล้วจัดตั้งกองทัพนั้นเกิดด้วยความรวดเร็ว จนผมรู้สึกว่าทุกอย่างเหตุการณ์เหมือนจะเป็นเส้นตรง
บางทีการที่กองทัพคันโต อยากจะมีพื้นที่ของญี่ปุ่นบนผืนแผ่นดินใหญ่ ก็เลยต้องใช้กลยุทธ์ทางสงครามแบบนั้น (ระเบิดรางรถไฟของตัวเอง โทษว่าเป็นฝีมือกองทัพจีน แล้วบุกใส่)
คราวหน้าบทความจะว่ากันต่อถึงการปฏิวัติแมนจูเรีย เหตุการณ์ที่ต่อจากนี้ หลังจากกองทัพญี่ปุ่นบุกเข้ารุกใกล้พื้นที่กองทัพจีนครับ
ทักทายพูดคุยกับวสุ ได้ที่ >>> Facebook Wasu’s thought on Japan
เรื่องแนะนำ :
– กองทัพคันโต (3) การวางระเบิดสังหาร จางจั้วหลิน
– กองทัพคันโต (2) : ความร่วมมือกับผู้นำจีน ก่อนการลอบสังหาร
– กองทัพคันโต (1) กองทัพกวางตุ้งของญี่ปุ่น
– ทหารญี่ปุ่นฆ่าตัวตายหลังเหตุการณ์โนมงฮัน
– ปัญหาร้ัวข้างบ้าน และเหตุการณ์โนมงฮัง
อ้างอิง
– https://ja.m.wikipedia.org/wiki/柳条湖事件#
#กองทัพคันโต (4) ระเบิดสร้างสถานการณ์สู่ปฏิวัติแมนจูเรีย