“มันเผา เกาลัด ความสุขเล็ก ๆ ที่ยิ่งใหญ่”
ช่วงนี้ถ้าใครได้มีโอกาสไปเที่ยวที่ญี่ปุ่นในฤดูใบไม้ร่วง (สมมุติว่าไม่มีโควิด T_T) จะได้เห็นความงามของทิวทัศน์ที่มีใบไม้หลากสี กลิ่นหอมเฉพาะตัวของต้นไม้ที่กำลังจะผลัดใบ อิ่มอร่อยกับอาหารที่ชาวญี่ปุ่นบอกกันว่าฤดูนี้เป็นช่วงที่วัตถุดิบทั้งหลายมีความอร่อยมากที่สุดในรอบปี ขนาดที่มีคำกล่าวว่า“รสชาติของฤดูใบไม้ร่วง” (秋の味覚) คนที่ได้ดื่มด่ำกับช่วงเวลานี้แม้เป็นแค่เรื่องที่ดูธรรมดาอย่างการนั่งสงบใช้สายตามองทัศนียภาพรอบตัว นั่งกินอาหารอุ่นร้อนกับคนที่เรารู้สึกดีด้วย แค่นี้ถือเป็นความสุขที่ทำให้อิ่มเอิบใจได้มากแล้ว
อาหารที่เป็นตัวแทนของฤดูใบไม้ร่วงมีหลายอย่าง เช่น มันเผา, เกาลัด, แปะก๊วย, เห็ดมัตสึตาเกะ, ปลาซันมะ, ลูกพลับ โดยส่วนตัวถ้าให้เลือกกินได้ 2 อย่าง หมอขอเลือกมันเผากับเกาลัดค่ะ ที่เลือกเพราะ
. มันเผา: ตั้งแต่ตอนเด็กที่ได้อ่านมังงะหลายเรื่อง มักจะมีเนื้อหาเกี่ยวกับมันเผา เช่น ชิซูกะจากเรื่องโดเรม่อนที่ชอบกินมันเผาเป็นชีวิตจิตใจ แต่ไม่กล้าให้ใครรู้ เพราะกินมันเผาแล้วจะตดบ่อย ทำให้หมออยากลองกินดู มันเผาที่หาได้ในไทยจะเป็นมันม่วง (ตามร้านรถเข็นที่ขายพร้อมกับกล้วยปิ้ง) กินแบบละเลียด ค่อย ๆ ให้ความหวานของน้ำตาลในมันเผาละลายออกมา พอมีร้านดองกิ (เพนกวิ้นฟ้าตาวิ้ง) ที่เป็นร้านนำเข้าของญี่ปุ่นมาเปิดสาขาในไทย เลยได้กินมันเผาแบบต้นตำรับ อร่อยมากแต่ราคาก็แรง ค่อย ๆ แทะเล็มให้ได้ซึมซาบกับรสชาตินานที่สุด
. เกาลัด: เกาลัดที่มีขายในไทยจะเป็นรูปแบบคั่ว แหล่งพิกัดที่เจอเยอะสุด คือ เยาวราช ฟินสุดตอนใช้ปากกัดนั่งแทะแคะเนื้อออกมา แต่ถ้าคนญี่ปุ่นกินกันจะเป็นรูปแบบต้ม/นึ่ง นำมาทำอาหารได้หลากหลายชนิด เช่น ข้าวอบเกาลัด, เกาลัดต้ม
หลายคนอาจคิดว่าของกินธรรมดาแค่นี้จะทำให้มีความสุขได้อย่างไร จะสุขจากการกินได้ต้องเป็นอาหารที่มิชลินแนะนำหรือร้านที่อินฟลูเอนเซอร์รีวิวสิ ต่างคนมีความคิดเห็นต่างกันได้ ไม่ได้มีใครถูกหรือผิด งั้นวันนี้หมอจะมาเล่าเรื่องของความสุขให้ฟังกันค่ะ
==ความสุขคืออะไร==
แต่ละคนนิยามความหมายของคำนี้ไม่เหมือนกัน เช่น “ความสุข คือ การพอใจในสิ่งที่ตัวเองมีอยู่”
ทั้งนักปรัชญา นักจิตวิทยา นักวิทยาศาสตร์ ฯลฯ ได้มีการพูดถึงเรื่องความสุขกันมานานมาก
>> ความสุขในทางวิทยาศาตร์
เมื่อเราได้รับสิ่งที่พึงพอใจ สมองส่วนหน้า (Prefrontal Cortex) จะหลั่งสารสื่อประสาท “โดปามีน” (Dopamine) ออกมาซึ่งทำให้เรารู้สึกมีความสุข กลไกการทำงานของสมองนี้มีตั้งแต่สัตว์ชั้นต่ำ (primitive) ที่เมื่อได้กินอาหารและมีเซ็กซ์ทำให้เกิดความสุข (ตอบสนองต่อผลประโยช์ในเชิงวิวัฒนาการให้มีชีวิตรอดและสืบพันธุ์ต่อไป) อย่างไรก็ตามความสุขที่มาจากการหลั่งโดปามีนจะอยู่ได้ไม่นาน เมื่อหายไปจะต้องออกไปหาอาหารและมีเซ็กซ์อีกเพื่อให้เกิดความสุขซ้ำ
ส่วนในคนการที่จะมีความสุขนอกจากความสุขพื้นฐาน เช่น ได้กินอาหารอร่อยๆ, มีที่อยู่อาศัยที่ปลอดภัย ความสุขยังซับซ้อนมากกว่านั้น เช่น การมีสถานภาพและชื่อเสียงดี, สร้างมิตรภาพที่ยืนยาวและมีคุณภาพ, หาคู่ชีวิตที่ดี มีลูกดี, สะสมทรัพยากรต่างๆ
คนทั่วไปมักจะคิดว่าเวลาที่ประสบความสำเร็จจะมีการหลั่งโดปามีนออกมาจำนวนมากและคงความสุขแบบนั้นไว้ได้เป็นระยะเวลานาน แต่ความเป็นจริง คือ โดปามีนจะหลั่งแค่ช่วงสั้นๆ ทำให้เรามีความสุขก็จริง แต่ไม่ได้ยืนยาว
>> ความสุขในทางจิตวิทยา
ริชาร์ด เดวิดสัน นักจิตวิทยาได้พูดถึงทฤษฎีอารมณ์แง่บวกของคนเราว่ามีอยู่ 2 แบบ
. อารมณ์บวกที่เกิดก่อนการบรรลุผลตามเป้าหมาย: ความสุขที่เกิดขึ้นเมื่อค่อยๆ ก้าวไปหาเป้าหมายที่ตั้งใจไว้
ความสุขแบบนี้เกิดขึ้นได้เรื่อยๆ
. อารมณ์บวกที่เกิดหลังการบรรลุเป้าหมาย: ความสุขที่เกิดขึ้นครั้งเดียวหลังจากบรรลุเป้าหมายที่ต้องการแล้ว
(ความพึงพอใจ) เป็นความสุขที่เกิดขึ้นแค่ในเวลาไม่กี่นาทีก็จะหมดไป
หากนำทฤษฎีนี้มาประยุกต์ใช้ จะเห็นว่าเวลาที่เราตั้งเป้าหมายอะไร ความสุขที่เราได้รับมากที่สุดจะเป็นความสุขที่เกิดขึ้นก่อนที่เราจะบรรลุเป้าหมาย พูดง่ายๆ คือความสุขระหว่างทางที่เดินไปให้ถึงเป้าหมาย ซึ่งเป็นความสุขที่เกิดได้เรื่อยๆ “ความสุขมาจากการก้าวไปสู่จุดหมายมากกว่าจากการบรรลุจุดหมายนั้น” เป็นความสุขที่เกิดระหว่างทางจากความพยายามก่อนที่จะไปถึงผลลัพธ์ที่ตั้งไว้ (อาจจะบรรลุเป้าหมายหรือไม่ก็ได้)
ถ้าเราอยากกินมันเผาและเกาลัดที่ประเทศญี่ปุ่นในฤดูใบไม้ร่วง เราต้องทำงานเก็บเงิน อดใจไว้ไม่ช้อปซื้อของตามโปร ระหว่างทางกินมันเผาดองกิหรือเกาลัดเยาวราชไปก่อน หากอยากได้ฟีลเพิ่มให้กินไปพร้อมกับเปิดภาพถ่ายจากกูเกิลไปด้วย แล้วจินตนาการว่าถ้าเราได้ไปทำจริงจะสุขขนาดไหน
ความสุขที่เรามีได้เกิดจากสิ่งเล็ก ๆ ในชีวิตประจำวัน ขึ้นอยู่กับว่าเรามองหามันเจอหรือไม่ แม้วันนี้สถานการณ์โควิดจะทำให้ทุกคนรู้สึกแย่ กังวล สูญเสีย โกรธ หรืออารมณ์ลบอื่น ๆ แต่เราควรหาความสุขที่ทำได้จริง เพื่อไม่ให้ชีวิตนี้หม่นเกินไปนัก เช่น การดูซีรี่ย์ที่รู้สึกสนุก, สั่งอาหารที่ชอบมากินที่บ้าน
ทักทายพูดคุยกับหมอแมวน้ำเล่าเรื่องได้ที่ www.facebook.com/sealpsychiatrist
เรื่องแนะนำ :
– “ใบไม้ที่ร่วงโรยกับความรักที่จากไป”
– “ผิดมั้ยที่ฉันแตกต่างจากคนส่วนใหญ่ในสังคมญี่ปุ่น”
– “คุณบนดวงจันทร์ตรงนั้นเหงามั้ย”
– “ซูโม่: ชายร่างใหญ่กับวินัยของเขา”
– “นักเรียนญี่ปุ่นเรียนออนไลน์: เครียดจนต้องสลายหายไป”
คลินิก JOY OF MINDS
ทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลรักษาปัญหาด้านสุขภาพจิตโดยเฉพาะ
https://www.facebook.com/Joyofminds/
Tel: 090-959-9304
#มันเผา เกาลัด ความสุขเล็ก ๆ ที่ยิ่งใหญ่
