วิชายุทธ วิถีเซน by Lordofwar Nick
มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (80) คัมภีร์แห่งวาโย (ลม): สาม สิ่งที่เรียกว่า ทะจิแรง ในสายสำนักอื่น
สวัสดีครับท่านผู้อ่าน หลังจากที่อาทิตย์ที่แล้วเจอคำวิจารณ์แรงๆ ของมูซาชิกันไปแล้ว อาทิตย์นี้ก็มาว่ากันต่อเลยครับ จะช้าอยู่ไย อีกนิดเดียวจะถึงจุดหมายกันแล้วนะครับ
คำแปลข้อความต้นฉบับ
風の巻
คัมภีร์แห่งวาโย
三 一 他流に於てつよみの太刀と云事
สาม สิ่งที่เรียกว่า ทะจิแรง ในสายสำนักอื่น
`太刀に `つよき太刀 `よわき太刀 `と云事は有べからず `つよき心にてふる太刀はあらきもの也 `あらき斗にては勝がたし `又 `つよき太刀 `と云て人をきる時にしてむりにつよくきらんとすればきれざる心也 `ためしものなどにきる心にもつよくきらんとする事あしし `誰に於てもかたきときりあふに `よわくきらん `つよくきらん `と思ふものなし `唯人を `きりころさん `と思ふ時はつよき心もあらず勿論よわき心にもあらず `敵のしぬる程 `と思ふ儀也 `若はつよみの太刀にて人の太刀つよくはればはりあまりて必あしき心也 `人の太刀に強くあたれば我太刀もおれくだくる所也 `然るによつてつよみの太刀などど云事なき事也
ในทะจิ ไม่ควรมีสิ่งที่เรียกว่า “ทะจิแรง” “ทะจิค่อย” ทะจิที่แกว่งด้วยจิตที่แรงนั้น เป็นของหยาบ ด้วยความหยาบอย่างเดียวนั้นชนะได้ยาก อนึ่ง ถึงจะกล่าวว่า “ทะจิแรง” ยามฟันคน หากฝืนดึงดันจะฟันแรงๆ จะเป็นจิตที่ฟันไม่ได้ แม้จิตที่ฟันของทดลองฟัน การคิด (แต่ว่า) จะฟันแรงๆ นั้นถือว่าเลว แม้ในใครก็ตาม เมื่อฟันกันกับศัตรูคู่อาฆาต ไม่มีที่คิดว่า “จะฟันค่อย” “จะฟันแรง” แค่ว่า ยามคิดว่า “จะฟันคนให้ตาย” นั้น ไม่มีจิตที่แรง แน่นอนจิตที่ค่อยก็ไม่มี หมายความว่า คิดว่า “ขนาดให้ศัตรูตาย” แม้ว่า ด้วยทะจิที่แรง พาดทะจิของคนอื่นโดยแรงละก็ จักพาดเกินไป ย่อมเป็นจิตที่เลวแน่ หากกระทบถูกดาบของคนอื่นโดยแรง ดาบของตนก็จะหักทลายด้วย ดังนั้น ต้องไม่มีสิ่งที่เรียกว่าทะจิแรง
`大分の兵法にしてもつよき人数を持合戦に於て `つよくかたん `と思へば敵もつよき人を持戦も `つよくせん `と思ふ `それはいづれも同じ事也 `物毎に勝と云事道理なくしては勝事あたはず `我道に於ては少も無理なる事を思はず兵法の智力を以て如何様にも勝所を得る心也 `能々工夫有べし
แม้ในพิชัยสงครามของส่วนใหญ่ ในการถือเอาจำนวนคนแรงประจัญบาน หากคิดว่า “จะเอาชนะโดยแรง” ล่ะก็ ศัตรูก็ถือเอาจำนวนคนแรงต่อสู้ คิดว่า “จะทำโดยแรง” อย่างนั้นไม่ว่าอันไหนก็เหมือนกัน สิ่งที่เรียกว่าการเอาชนะสิ่งต่างๆ นั้น หากปราศจากหลักการแล้ว การชนะย่อมไม่อาจเป็นได้ ในวิถีของข้าฯ นั้น อย่าคิดเรื่องที่ฝืนวิสัยแม้แต่น้อย ให้มีจิตว่า อาศัยกำลังปัญญาของพิชัยสงคราม แม้สภาพใดก็ชนะได้ สมควรคิดบ่อยๆ ให้แยบคาย
การตีความและอภิปราย
ตั้งแต่ต้นปีนี้มา ในการสแปริ่ง ผมมีสิ่งหนึ่งที่คอยเตือนตัวเองเสมอก็คือ “อย่าไปเอาแรงโต้แรง” อีกฝ่ายจะมา แรง หนัก แข็ง แค่ไหน (ซึ่งพวกที่ชอบเล่น แรง หนัก แข็ง มักเป็นสายขาว) ผมบอกตัวเองเลยว่า ถ้าผมไปเอาแรงโต้แรง แข็งปะทะแข็ง ผมเสียพลังงานเปล่าๆ และไม่ได้วิชาอะไรด้วย พยายามตั้งจิตว่า ชั่วขณะที่จะ “แรงชนแรง” อย่าชนนาน อย่าฝืน อย่ายื้อ ให้ปรับเปลี่ยนท่วงท่าหาแง่มุมเข้าทำให้ไว ที่ต้องทำแบบนี้ส่วนหนึ่งคือเซฟร่างกายด้วย เพราะต้นปีมานี่ เอ็นข้อมือซ้ายบาดเจ็บ ต้องทำกายภาพบำบัดด้วยคลื่นไฟฟ้า บางทีเคยคิดขำๆ ว่า ถ้าผมกลายเป็น “มนุษย์ดัดแปลง” (ไคโซนินเง็น 改造人間) มันจะเป็นไงว๊า…คำตอบก็คือ
…ถ้าร่างกายเปลี่ยน ความรับรู้ต่างๆ เปลี่ยน ย่อมมีผลต่อจิตใจตัวเองแน่ๆ แต่จะไปทางใดนั้นก็สุดจะเดาได้
ผมเล่น BJJ ไปนานๆ ร่างผมจะกลายเป็นแบบนี้ไหม (แบบซ่อมมากๆ ไม่ไหว ดัดแปลงแม่มเลย 555) ล้อเล่นครับ (ที่มา pinterest)
จากบทเรียนที่ผมได้รับคำสอน (ถ่ายทอดด้วยปาก) จากสายม่วงคนนึงที่ผ่านเข้ามา ผมก็เริ่มหัดเรียนรู้ที่จะ “เบา” และ “ผ่อนคลาย”
ไม่มีอะไรได้มาฟรีๆ บทเรียนแต่ละบท แต่ละสิ่งละอันพันน้อยที่ได้มาจากบนเบาะ มักแลกกับการโดนเทคดาวน์ โดนพาสการ์ด โดนซับมิชชั่นเสมอ (คือโดนอัดก่อน แล้วคนที่อัดเราเขาค่อยสอนวิชาให้เรา ผมเองไม่อยากจะบอกว่า กับน้องๆ สายขาว ผมก็เริ่มสอนด้วยวิธีนี้เหมือนกัน 555)
ทีนี้ผมขอพูดเรื่องคำว่า “จะฟันคนให้ตาย” สักนิด ว่าทำไมต้องไม่มีจิต “ฟันแรง”?
เพราะการลงมือให้ได้ผลนั้น มันอยู่ที่ความแม่นยำและจังหวะที่ลงล็อคด้วย ถ้าความแม่นยำ จังหวะ ตำแหน่งถึงพร้อม ไม่ต้องใช้แรงมากไป ก็เทคดาวน์ได้ พาสการ์ดได้ ซับมิชชั่นได้ ไอ้การ “ฟันแรง” ใช้แรงมาก เกร็งกล้ามเนื้อจนแข็ง กลับจะกลายเป็นทำให้ร่างกายจิตใจแข็งทื่อเกินไป ร่างกายเกร็ง จิตใจแข็งทื่อ ย่อมตามความลื่นไหลเปลี่ยนแปลงสภาวะของคู่ต่อสู้ได้ยาก ยิ่งหาจุดหาช่องหาจังหวะที่จะเข้าทำให้ได้จะๆ “จะฟันคนให้ตาย” ได้ยาก
ขอบคุณสายม่วงคนนั้นที่เทคดาวน์ผมก่อนแล้วค่อยสอน
ขอบคุณมูซาชิที่เขียน “คัมภีร์ห้าห่วง” ที่ตกทอดถึงทุกวันนี้
ขอบคุณตัวเองที่ดันอ่านภาษาญี่ปุ่นออก และใช้กูเกิลเป็น
สุดท้าย ขอบคุณท่านผู้อ่านทุกท่านที่กำลังอ่านอยู่นะครับ
ขอขอบคุณ สิ่งเล็กๆ ที่อาจเป็นแรงบันดาลใจให้เดินไปบนหนทางของ BJJ ต่อไป ครับผม
สัปดาห์หน้าลุยกันต่อ สวัสดีครับ
เรื่องแนะนำ :
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (79) คัมภีร์แห่งวาโย (ลม): สอง การถือทะจิใหญ่ของสำนักอื่น
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (78) คัมภีร์แห่งวาโย (ลม): หนึ่ง การรู้วิถีแห่งพิชัยสงครามสำนักอื่น
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (77) คัมภีร์แห่งเตโช (ไฟ): ยี่สิบเก้า ปัจฉิมลิขิต
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (76) คัมภีร์แห่งเตโช (ไฟ): ยี่สิบแปด สิ่งที่เรียกว่า กายแห่งหินผา
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (75) คัมภีร์แห่งเตโช (ไฟ): ยี่สิบเจ็ด สิ่งที่เรียกว่า การปล่อยด้ามดาบ
#มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (80) คัมภีร์แห่งวาโย (ลม): สาม สิ่งที่เรียกว่า ทะจิแรง ในสายสำนักอื่น