[box type=”custom” bg=”#F5F5F5″ radius=”10″ border=”#BEBEBE”]แปลและเรียบเรียงโดย วสุ มารุมุระร้าน Lawson เริ่มทดลองเปิด “สาขา smart” ซึ่งจะเป็นสาขาที่ไม่มีพนักงานขาย ให้ลูกค้าคิดเงินจ่ายตังเอง โดยจะทดลองตั้งแต่เที่ยงคืนของวันที่ 23 สิงหาคมเป็นเวลาครึ่งปี
ร้าน Lawson เริ่มทดลองเปิด “สาขา smart” ซึ่งจะเป็นสาขาที่ไม่มีพนักงานขาย ให้ลูกค้าคิดเงินจ่ายตังเอง โดยจะทดลองตั้งแต่เที่ยงคืนของวันที่ 23 สิงหาคมเป็นเวลาครึ่งปี ช่วงเวลาที่ทดลองใช้ตั้งแต่ 0:00 ถึง 5:00 ซึ่งเริ่มต้นที่หนึ่งสาขาก่อนที่สาขา Hitorizawacho (氷取沢町)
[ad id=”61″]
เหตุผลที่มีการทดลองนี้ขึ้นมา
เพื่อเป็นหนึ่งในมาตรการต่อปัญหาการขาดแคลนพนักงานทำงานในกะดึก ซึ่งในช่วงทดลองนี้จะมีพนักงานเฝ้าหลังร้านอยู่ 1 คนไว้ เผื่อมีเหตุฉุกเฉินเช่นเวลามีคนขโมยของหรือมีพฤติกรรมสร้างความเดือดร้อน
ทาง Management ของบริษัท Lawson ทราบดีว่า อะไรๆ ก็คงไม่ smooth ไปหมด แต่เห็นว่าควรเริ่มต้นทดลองเพื่อจะได้ค้นหาว่ามีปัญหาอะไรที่ต้องแก้ไข
ซึ่งระบบของ “สาขา smart” มีลักษณะการทำงานดังนี้
เวลาเข้าร้านต้องระบุตัวตนได้ก่อนเข้าร้าน ซึ่งทำได้ใน 1 ใน 3 วิธีข้างล่างนี้
1. QR code ที่สมัครไว้กับ app ของ Lawson
2. ใช้ card เข้าร้านที่แจกให้กับผู้อาศัยอยู่ใกล้สาขา
3. ใช้ระบบของร้านถ่ายรูปเก็บไว้ก่อนระยะหนึ่งแล้วค่อยลบทิ้ง เหมือนกับกล้องวงจรปิดป้องกันขโมยทั่วไป

ร้านสาขานี้ในช่วงเวลาที่ไร้คนขายประจำการ จะไม่ทำการจัดจำหน่าย บุหรี่ หรือ สุรา และ ไม่สามารถรับ print พวกตั๋วคอนเสิร์ต (ปรกติแล้วร้านสะดวกซื้อที่ญี่ปุ่นเจ้าใหญ่ๆ อย่าง Lawson, Family mart, 7-11 เราสามารถซื้อตั๋วแล้วรับ print ตั๋วได้ที่สาขา) ไม่จำหน่ายอาหาร fast food ที่ต้องมีการปรุง ไม่มีบริการรับส่งพัสดุ มีเพียงแค่ตู้ ATM และ เครื่องถ่ายเอกสารที่ลูกค้าสามารถใช้บริการด้วยตนเองตั้งไว้เพียงเท่านั้น

เวลาชำระเงินก็สามารถชำระด้วยเงินสด หรือแอพมือถือ ส่วนถุงพลาสติกก็มีให้ (ตรงนี้เราไม่พูดถึงปัญหาถุงพลาสติกกันนะครับ)

สำหรับค่าใช้จ่ายอุปกรณ์ที่ติดตั้งสำหรับร้านสะดวกซื้อไร้คนขายนี้ สนนอยู่ที่ 10 ล้านเยนครับ ทางบริษัทแม่ควักกระเป๋าออกให้ในฐานะเป็นกรณีศึกษาครับ ซึ่งเทคโนโลยีที่นำมาใช้ก็เอาพอหอมปากหอมคอ ซึ่งหากโมเดลร้านไร้คนขายจุดติดขึ้นมา cost ของอุปกรณ์ต่างๆ อาจจะลดลงได้
ส่วน route การเติมสินค้าเข้าร้านยังคงเหมือนเดิมไม่เปลี่ยนแปลงอะไร โดยสินค้าจะถูกมาส่งวางไว้ในโกดังหลังร้านใส่กุญแจ
ทางเจ้าของร้านLawson สาขา Hitorizawacho คุณ Maeda Akira (前田明) ผู้ซึ่งเป็นประธานกรรมการสหกรณ์กลุ่มผู้ซื้อ Franchise ของร้าน Lawson ได้กล่าวไว้ว่า
“สำหรับบุหรี่หรือเหล้า แน่นอนว่าหากเราเอาเครื่องขายของอัตโนมัติมาตั้งไว้ ก็สามารถเพิ่มยอดขายได้ แต่มันจะทำให้การทดลองนี้หมดความหมายไป และไม่อาจจะนำไปขยายต่อยอดที่อื่นได้ ถ้าค่าจ้างชั่วโมงหนึ่ง 1,200 เยน 5ชั่วโมงก็ 6,000 เยน เดือนหนึ่งก็ 180,000 เยน แม้ยอดขายลดลง มันก็หักลบกับค่าจ้างที่เราประหยัดได้ สำหรับเจ้าของร้านที่มีปัญหาขาดแคลนพนักงาน การทดลองนี้มันมีความหมายอย่างมาก”
ข้อเท็จจริง
- Lawson พยายามประคับประคองให้บริการ 24 ชั่วโมง เพราะว่าเมื่อ 10 ปีก่อนหน้าเคยทดลองเปิดให้บริการเวลาระยะสั้นแล้วค้นพบว่า ลูกค้าหนีไปหมด
- เมื่อมีเวลาปิดร้านแล้ว ก็ต้องมีการควบคุมเพื่อขายของให้หมดก่อนปิดร้าน เลยต้องจำกัดการสั่งของเข้าร้าน เลยทำให้ก่อนปิดร้านหนึ่งชั่วโมง เกิดสภาพที่ในร้านไม่มีของวางขาย ลูกค้าเลยหนีไปร้านอื่นแทน
- Lawson โดยพื้นฐานแล้วให้บริการ 24 ชั่วโมง
- แต่ก็มีแพคเกจสัญญาให้เปิดบริการเวลาระยะสั้น
- สาขาในญี่ปุ่นมีทั้งหมด 14600 สาขา มี 500 สาขาที่เปิดบริการเวลาระยะสั้น ซึ่งมักเป็นสาขาในบางพื้นที่อย่าง Karuizawa ที่กฎหมายท้องถิ่นห้ามขายของตอนกลางคืน หรือบางสาขาที่อยู่ในตึกที่ปิดตอนกลางคืน
- มีสาขาที่ขอเปิดบริการเวลาระยะสั้นเองเพิ่มจาก 41 สาขาเป็น 61 สาขาในฤดูใบไม้ผลิปีนี้
- ตอนนี้มี 50 สาขาที่กำลังคุยกับสำนักงานใหญ่เพื่อขอเปิดบริการเวลาระยะสั้น
ข้อคิดเห็นของผม
– ผมไม่เห็นความจำเป็นที่ต้องเปิดให้บริการตลอด 24 ชั่วโมง ต่อให้มีระบบ IT เชื่อมต่อก็อาจจะต้องมีคนคอย Monitor อยู่ข้างหลัง
+ ผมชื่นชมความพยายามในการให้บริการของร้านสะดวกซื้อ ที่จะเปิดร้านตลอด 24 ชั่วโมง เพราะอาจจะยังมี Needs อยู่จริง
+ ซึ่งถ้าบ้านเราคงแปลเป็นไทยคำว่า “สาขา smart” เป็นคำว่า “สาขาอัจฉริยะ” อย่างแน่แท้
+ ประเทศไทยเราก็แลดูไม่ได้ขาดแคลนแรงงานพนักงานประจำร้านสะดวกซื้อ
อีกหกเดือนให้หลัง เรามาดูกันว่าผลการทดลองร้าน Lawson ไร้พนักงานขายจะเป็นอย่างไรครับ หวังว่าจะมีผลสรุปออกมาแจ้งให้ผู้อ่านทราบกัน
[box type=”custom” bg=”#F5F5F5″ radius=”10″ border=”#BEBEBE”]แปลและเรียบเรียงโดย วสุ มารุมุระทักทายพูดคุยกับ Wasu ได้ที่ >>> Facebook Wasu’s thought on Japan
เรื่องแนะนำ :
– [เรื่องแต่ง] 自画自賛 [จิกะจิซัง] ทำเองชมเอง
– [เรื่องแต่ง] น้ำท่วมที่หลากไหล
– 責任 [เซะคินิน] ความรับผิดชอบ
– 仮想 [คะโซ] เสมือน
– “โลก” ของ Dio
อ้างอิง : https://headlines.yahoo.co.jp/hl?a=20190823-00010000-ssnp-bus_all&p=2