ความกล้าหาญเด็ดเดี่ยวแบบวิถีซามูไร
ชาวญี่ปุ่นมีคุณลักษณะที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวในเรื่องจิตวิญญาณและคุณธรรมตามแบบซามูไร คือ หลัก “บูชิโด (武士道)” (วิถีแห่งนักรบ) ที่มาของแนวความคิดได้รับอิทธิพลจากลัทธิขงจื๊อและศาสนาพุทธ
หลักการนี้เริ่มใช้กันตั้งแต่สมัยเฮอันจนถึงยุคของโตกุกาว่า ซึ่งเป็นยุคศักดินาที่มีไดเมียวเป็นเจ้าแคว้น และมีนักรบซามูไรที่ยึดหลักนี้เป็นผู้รับใช้เจ้านาย ความน่าสนใจ คือ หลักการนี้ไม่ได้มีการบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษรหรือสั่งสอนกันอย่างจริงจัง แต่สอนผ่านวิถีการดำรงชีวิต ทำให้เกิดการปลูกฝังลงในจิตสำนึกของคนจากรุ่นสู่รุ่นจนกลายเป็นจิตวิญญาณไป
“บูชิโด” มีหลักยึด 7 อย่าง คือ
- ความยุติธรรม (義)
- ความอ่อนน้อม (礼)
- ความกล้าหาญ (勇)
- เกียรติยศ (名誉)
- มีเมตตา (仁)
- ความซื่อสัตย์ (誠)
- ความจงรักภักดี (忠義)
นักรบที่ยึดถือหลักนี้จะกล้าหาญ เด็ดเดี่ยว สมถะ อ่อนน้อม ไม่คิดแย่งชิงทรัพย์สินหรืออำนาจของผู้อื่นมาเป็นของตนเอง ไม่หวั่นเกรงต่อความตายหรือภัยที่จะมาถึงตัว คิดว่าความตายเป็นสิ่งที่เบาบางกว่าขนนกและนำมาซึ่งเกียรติ ทำให้มีพิธีศักดิ์สิทธิ์ “ฮาราคีรี” (การคว้านท้อง) นักรบยอมตายมากกว่าการเสียเกียรติและศักดิ์ศรี
หนึ่งในคุณสมบัติตามวิถีบูชิโดที่หมอชอบ คือ เรื่องความกล้าหาญ (勇) เพราะในปัจจุบันสังคมนี้มีเรื่องแย่ๆเกิดขึ้นกับผู้คนจำนวนมาก เช่น การเอาเปรียบปลาใหญ่กินปลาเล็ก, ความอยุติธรรมที่มีการปฏิบัติแบบสองมาตรฐาน, ความไม่เท่าเทียมของคนบางกลุ่มที่ถูกกีดกันออกไปเพียงแค่เพราะเขาไม่เหมือนกับเรา ผู้ถูกกระทำย่อมมีความเจ็บปวดเกิดขึ้นทั้งทางร่างกายและจิตใจ มีบางคนที่รับรู้เหตุการณ์แต่กลับไม่ใส่ใจ (Ignorance) เพราะคิดว่าไม่ใช่เรื่องของตัวเองเลยไม่ได้ให้ความสำคัญ ส่วนผู้กระทำผิดยังสามารถทำเรื่องไม่ดีต่อไปได้เรื่อยๆ เพราะเขาไม่ได้รับผลบทลงโทษ เนื่องจากคนที่มีอำนาจในการจัดการไม่ได้ทำสิ่งที่ต้องทำ หากคนที่เหลือในสังคมมีความกล้าหาญมากพอที่จะยื่นมือเข้ามาช่วยเหลือ และเป็นกระบอกเสียงในการสื่อสารให้กับคนผู้ที่ทุกข์ร้อน สังคมจะน่าอยู่ขึ้น
หลักบูชิโดอธิบายเรื่อง “ความกล้าหาญ (勇)” ไว้ว่าเป็นคุณธรรมที่จำเป็นสำหรับการมีอิสรภาพ เราต้องกล้าที่จะทำสิ่งต่างๆ เพื่อนำไปสู่เป้าหมายที่ใหญ่กว่า แม้เราจะมีความกลัวปะปนอยู่ก็ตาม ความกล้าหาญต้องมีสติปัญญาและความเด็ดเดี่ยวร่วมด้วย เพื่อช่วยให้เราเอาชนะความกลัว ทำสิ่งต่างๆ ลุล่วงสำเร็จตามเป้าหมายที่ตั้งไว้ได้
>> วิธีสร้างความกล้าหาญ
@ ยอมรับความกลัวที่มีอยู่
ความกล้าหาญไม่ได้หมายความว่าเราจะไม่มีความกลัวเกิดขึ้นเลย เพียงแต่เราต้องรู้ตัวว่าเรากลัวหรือรู้สึกอย่างไร เพื่อที่จะหาวิธีจัดการกับอารมณ์นั้นได้ถูก เช่น เขียนความรู้สึกของตัวเองออกมา เพื่อที่จะทำความเข้าใจ ไม่ต้องไปตัดสินว่าความกลัวที่เกิดเป็นสิ่งที่ดีหรือไม่ดี
@ ค้นหาให้ได้ว่ากลัวอะไร
เมื่อยอมรับความรู้สึกตัวเองได้ว่าเรามีความกลัว ต้องรู้ว่าสิ่งที่เรากำลังกลัวอยู่คืออะไร มีรูปร่างหน้าตาแบบไหน จะได้คิดวิธีแก้ได้ถูกจุด เช่น เห็นเพื่อนถูกแกล้ง เราไม่กล้าเข้าไปช่วยเพราะกลัวว่าตัวเองจะโดนแกล้งไปด้วย วิธีแก้ปัญหาคือไปบอกครู เพื่อที่ครูจะได้ช่วยจัดการให้ ตัวเราเองไม่ต้องไปปะทะกับอีกฝ่ายตรงๆ
@ เตรียมรับมือกับสิ่งที่กลัว
ที่มาของความกลัวอย่างหนึ่ง คือ การที่เราไม่รู้ว่าสิ่งที่เรากำลังจะไปเจอหรือตัดสินใจทำ ผลลัพธ์จะออกมาเป็นอย่างไร ถึงแม้เราจะไม่สามารถล่วงรู้อนาคตได้ แต่เราสามารถวางแผนรับมือกับเหตุการณ์ที่อาจจะเกิดขึ้นได้ เช่น เราต้องทำงานกลุ่มกับเพื่อนที่ไม่รับผิดชอบ เรากลัวว่าเพื่อนจะไม่ทำงาน ดังนั้นตอนที่แบ่งงานให้มีการอัดคลิปไว้เพื่อเป็นหลักฐาน เมื่อเราเตรียมตัวมากพอในระดับหนึ่ง ความกลัวจะลดลง
@ ยอมรับผลที่จะเกิดขึ้น
เมื่อเรากล้าที่จะตัดสินใจทำอะไรไปแล้ว ไม่ว่าผลจะดีหรือไม่ดีเราต้องทำใจยอมรับมัน ผลลัพธ์แย่ๆที่เกิดขึ้นมีสาเหตุได้จากหลายอย่าง ซึ่งมีปัจจัยจำนวนมากที่เราไม่สามารถควบคุมได้ เราทำดีที่สุดได้แค่ในส่วนของเรา หากครั้งนี้ตัดสินใจผิดพลาดไป ต้องมีการเรียนรู้จากข้อผิดพลาดนั้น ครั้งหน้าต้องเปลี่ยนวิธีใหม่ ไม่ให้ผิดซ้ำแบบเดิมอีก ล้มเหลวก็ยอมรับว่าล้มเหลว การที่ทำอะไรแล้วไม่ได้เป็นไปตามที่คาดหวังไว้เป็นเรื่องปกติ
@ ยอมรับสิ่งดีๆที่ตัวเองมีอยู่ ฝึกการชื่นชมตัวเอง (Self-affirmations)
คนเราไม่มีใครสมบูรณ์แบบได้ 100% หากเรากลัวที่จะทำผิดพลาดจะกลายเป็นว่าเราไม่กล้าที่จะทำอะไรเลย ดังนั้นการมองหาข้อดีของตัวเองและชื่มชมตัวเองได้ ถึงแม้มีบางอย่างที่ไม่สมบูรณ์แบบ จะเป็นสิ่งที่ทำให้เรามั่นใจในการทำสิ่งต่างๆมากขึ้น
@ วางแผนขั้นตอนในการสร้างความกล้า
การที่จะเอาชนะความกลัวได้ ต้องฝึกเผชิญความกลัวกังวลจากน้อยไปมาก ทำจากสิ่งที่ทำได้จริงก่อน ดังนั้นต้องเขียนแผนการฝึก มีระยะเวลากำหนดไว้เพื่อที่จะเป็นแรงผลักดันให้เราไปเผชิญกับสิ่งที่กลัว
@ แม้เจออุปสรรคแต่ให้มุ่งมั่นทำต่อไป
เมื่อเราตั้งความหวังเอาไว้ การเจออุปสรรคระหว่างทางเป็นเรื่องปกติ สิ่งสำคัญ คือ จะแก้ปัญหาอย่างไร และรักษาใจให้ยังคงความมุ่งมั่นเพื่อการบรรลุเป้าหมายที่ตั้งไว้
“ความกล้าหาญเด็ดเดี่ยว”ในการทำสิ่งที่ดีเป็นประโยชน์ ไม่ใช่แค่ตัวเราที่จะดีขึ้นสังคมจะน่าอยู่มากขึ้นเช่นกัน หากวันนี้ยังไม่กล้าก็ไม่เป็นไร ค่อยๆ ฝึกกันไปนะคะ:))
ทักทายพูดคุยกับหมอแมวน้ำเล่าเรื่องได้ที่ www.facebook.com/sealpsychiatrist
เรื่องแนะนำ :
– “ไกจิน: ความเป็นอื่นเพราะที่นี่ไม่ใช่ที่ของเรา?”
– เจ้าหญิงคางุยะผู้มาจากดวงจันทร์ และเส้นทางที่เธอเลือกเดิน
– Be With You: ใช้ชีวิตวันนี้ให้ดีที่สุดเพราะเราไม่สามารถย้อนเวลาได้
– เทศกาลหิมะซัปโปโรกับความรักที่รอวันละลาย
– “ฮารุกิ มุราคามิ” ผู้แปรเปลี่ยนความเหงาให้เราจับต้องได้
คลินิก JOY OF MINDS
ทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลรักษาปัญหาด้านสุขภาพจิตโดยเฉพาะ
https://www.facebook.com/Joyofminds/
Tel: 090-959-9304
#ความกล้าหาญเด็ดเดี่ยวแบบวิถีซามูไร