เพื่อนๆ เคยดูการ์ตูนหรือรายการโทรทัศน์ที่มีเรื่องราวเกี่ยวกับเทศกาลปาถั่วกันไหมค่ะ แอบสงสัยกันหรือเปล่าค่ะว่ามีที่มาอย่างไร เพราะอะไรจึงต้องปาถั่วใส่กัน วันนี้ Azu จะพาทุกท่านไปทำความรู้จักกับเทศกาลปาถั่ว จะเป็นอย่างไรนั้นติดตามชมกันได้เลยค่ะ
เรียบเรียงโดย : ทีมงานโรงเรียนสอนภาษาญี่ปุ่น Jat
สวัสดีค่ะเพื่อนๆ ทุกคน กลับมาพบกันอีกครั้ง กับเกร็ดความรู้ดีๆ เกี่ยวกับภาษาญี่ปุ่น ที่พร้อมเสิร์ฟถึงหน้าจอให้กับเพื่อนๆ ทุกคนถึงที่เลยค่ะ
เพื่อนๆ เคยดูการ์ตูนหรือรายการโทรทัศน์ที่มีเรื่องราวเกี่ยวกับการปาถั่วกันไหมค่ะ แอบสงสัยกันหรือเปล่าค่ะว่ามีที่มาอย่างไร เพราะอะไรจึงต้องปาถั่วใส่กัน วันนี้ Azu จะพาทุกท่านไปทำความรู้จักกับเทศกาลปาถั่ว จะเป็นอย่างไรนั้นติดตามชมกันได้เลยค่ะ
เทศกาลปาถั่ว (Setsubun, 節分)
![เทศกาลปาถั่ว](https://www.marumura.com/wp-content/uploads/2013/02/Setsubun1_zps548801e3.jpg)
เซ็ตสึบุน (Setsubun, 節分) หมายถึง การแบ่งฤดูกาล (ญี่ปุ่นจะมี 4 ฤดู คือ ฤดูใบไม้ผลิ ฤดูร้อน ฤดูใบไม้ร่วง และฤดูหนาว) “Setsubun” เป็นวันก่อนวันเริ่มต้นของฤดูใบไม้ผลิตามปฏิทินจันทรคติ และเป็นจุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนจากฤดูหนาวเป็นฤดูใบไม้ผลิ ซึ่งจะตรงกับวันที่ 3 กุมภาพันธ์ ของทุกปี
![](https://www.marumura.com/wp-content/uploads/2013/02/Setsubun2_zps9878d7ff.jpg)
คนญี่ปุ่นที่นับถือศาสนาพุทธหรือวัดชินโตเชื่อว่าในช่วงที่มีฤดูเปลี่ยนแปลงสิ่งชั่วร้าย ยักษ์หรือภูตผีปีศาจ (Oni, 鬼) จะปรากฏตัวขึ้น คนญี่ปุ่นจึงใช้ถั่วปาใส่สิ่งชั่วร้าย เพื่อขับไล่ให้พ้นจากบ้านและขับไล่โรคภัยไข้เจ็บต่างๆ ซึ่งประเพณีนี้มีมาตั้งแต่สมัยมุโรมาจิจนถึง ณ ปัจจุบัน
ปัจจุบันนี้ตามวัดพุทธหรือวัดชินโตจะมีการเชิญผู้มีชื่อเสียงซึ่งเป็นคนที่เกิดราศีเดียวกับราศีของปีนั้นๆ ให้มาโปรยถั่ว โดยถั่วที่นำมาโปรย คือ ถั่วเหลืองศักดิ์สิทธิ์ (Mamemaki, 豆撒き) และผู้ใดที่ได้รับก็จะนำไปทานเพื่อเป็นศิริมงคลกับชีวิต หรือจะนำไปเก็บบูชาก็ได้
การเล่นปาถั่ว
![](https://www.marumura.com/wp-content/uploads/2013/02/Setsubun4_zps9d0a62d0.jpg)
Toshiotoko (年男) ผู้ชายที่มีปีเกิดครบรอบ 12 ปี หรือ Toshionna (年女) ผู้หญิงที่มีปีเกิดครบรอบ 12 ปี เช่น คนที่มีอายุ 12, 24, 36, 48… จะเป็นผู้ที่ปาถั่วต่อผู้ที่สวมใส่หน้ากากยักษ์ โดยตะโกนว่าFuku wa Uchi!, Oni wa Soto! (福は内!鬼は外!) หมายถึง สิ่งชั่วร้ายจงออกไป! ความสุขจงเข้ามา! พร้อมกับปาถั่วขับไล่ภูติผีปีศาจ หลังจากนั้นจะหยิบถั่วที่โยนไปแล้วเก็บมากินตามจำนวนอายุของตนเอง บางคนอาจจะทานถั่วคั่วตามจำนวนอายุของตน (หรือจำนวนอายุ +1) โดยเชื่อว่าในปีนี้ร่างกายจะแข็งแรงสมบูรณ์ ไม่มีโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ
![](https://www.marumura.com/wp-content/uploads/2013/02/Setsubun5_zps04b9cebc.jpg)
ในบางท้องถิ่นจะมีการขับไล่สิ่งชั่วร้ายโดยการแขวนหัวปลาซาร์ดีนย่าง ( Iwashi no atama, イワシの頭) หรือ กิ่งฮอลลี่ (Hiiragi, 柊) ไว้ที่ประตู โดยเชื่อว่าควันหรือกลิ่นของปลาซาร์ดีนย่างหรือหนามของใบต้นฮอลลี่จะสามารถขับไล่สิ่งชั่วร้ายออกไปจากบ้านของตนได้*
![](https://www.marumura.com/wp-content/uploads/2013/02/Setsubun6_zps448a0d7f.jpg)
นอกจากนี้คนญี่ปุ่นในย่านโอซาก้ายังนิยมทาน Futomaki (太巻き) หรือ Ehoomaki (恵方巻き)ซึ่งก็มีรูปแบบเหมือนกับ Futomaki แต่จะเรียกชื่อนี้เฉพาะในเทศกาล Setsubun เป็นการทานซูชิม้วนขนาดใหญ่โดยไม่มีการตัดแบ่ง และต้องหันไปทานในทิศที่เป็นมงคลของปีนั้นๆ นอกจากนี้แล้ว ยังต้องทานให้หมด ห้ามพูดคุยกันในขณะที่กำลังทาน คนญี่ปุ่นเชื่อว่าเมื่อได้ทานแล้วจะทำให้ร่างกายแข็งแรงสมบูรณ์ด้วย
![](https://www.marumura.com/wp-content/uploads/2013/02/Setsubun7_zps46f1cbaa.jpg)
ในช่วงเวลานี้แต่ละครอบครัวจะซื้อถั่วเหลืองตามซูเปอร์มาร์เก็ต ซึ่งส่วนใหญ่จะมีของแถม คือ หน้ากากยักษ์ที่ทำจากกระดาษ โดยเมื่อกลับถึงบ้าน พ่อบ้านทั้งหลายจะต้องใส่หน้ากากแสดงเป็นยักษ์ ทำให้เด็กๆ ได้เข้าใจถึงวัฒนธรรมการปาถั่ว และทำให้มีความสนุกสนานกันมากขึ้น เพื่อนๆ คนไหนที่ชื่นชอบเทศกาลนี้ก็อย่าลืมไปหาถั่วคั่วมาทานกันนะคะ
เรียบเรียงโดย : ทีมงานโรงเรียนสอนภาษาญี่ปุ่น เจ.เอ.ที. (JAT)
เอื้อเฟื้อโดย :
โรงเรียนสอนภาษาญี่ปุ่นแจ๊ท Jat (JAT Japanese language school)
http://www.jatschool.com
ขอบคุณข้อมูลและรูปภาพ :
(เครื่องหมาย * หมายถึง ที่มาจากหนังสือ วัฒนธรรมญี่ปุ่น)
โอคะโมะโทะ โทะมิ(ผู้แต่ง), แสวง จงสุจริตธรรม(ผู้แปล), รศ.ปราณี จงสุจริตธรรม(ผู้แปล). วัฒนธรรมญี่ปุ่น. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ภาษาและวัฒนธรรม, 2547
ขอบคุณข้อมูลและรูปภาพ :
http://www.daiei.co.jp/food/beginner/200902.html
http://yunchan123.blog21.fc2.com/blog-date-200602.html
http://nihongoagogo.com/2011/02/setsubun/
http://sakura-hotel-ikebukuro.com/blog/2011/02/setsubun.html
http://banpaku.blog.ocn.ne.jp/top/cat5557557/
http://www.misaki.rdy.jp/illust/kisetu/ivent/setubun/sozaitext/903.htm
http://www.misaki.rdy.jp/illust/kisetu/ivent/setubun/sozaitext/1103.htm
http://www.misaki.rdy.jp/illust/kisetu/ivent/setubun/sozaitext/1103.htm
http://sankei.jp.msn.com/life/photos/130203/trd13020312300005-p10.htm
#เทศกาลปาถั่ว