วิชายุทธ วิถีเซน by Lordofwar Nick
มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (79) คัมภีร์แห่งวาโย (ลม): สอง การถือทะจิใหญ่ของสำนักอื่น
สวัสดีครับท่านผู้อ่าน หลังจากที่เปิดตัวแบบกลัวจะเผลอสปอยล์กันไปแล้วเมื่ออาทิตย์ก่อน มาอาทิตย์นี้ เข้าเนื้อหากันแล้ว รับรองว่า เข้มๆ จุกๆ กันไปตลอดทางกับ “คำวิจารณ์” ของมูซาชิแน่นอนครับ ลุยกันเลยครับ
คำแปลข้อความต้นฉบับ
風の巻
คัมภีร์แห่งวาโย
二 一 他流に大きなる太刀を持事
สอง การถือทะจิใหญ่ของสำนักอื่น
`他に大きなる太刀をこのむ流有 `我兵法よりして是をよわき流と見立る也 `其故は他の兵法いかさまにも人に勝と云理を知らずして太刀の長きを徳として敵相遠き所より勝度と思ふによつて長き太刀このむ心有べし `世の中にいふ `一寸手まさり `とて兵法知らぬものの沙汰也 `然るによつて兵法の利なくして長きを以て遠く勝んとするそれは心のよわき故なるによつてよわき兵法と見立る也
ที่อื่นนั้นมีสายสำนักที่ชมชอบทะจิใหญ่ อาศัยตามพิชัยสงครามของข้าฯ วินิจฉัยแล้วเห็นว่านี่เป็นสายสำนักอ่อนแอ เหตุผลนั้นคือ พิชัยสงครามอื่นจะในแบบไหน ก็ไม่รู้จักหลักการที่เรียกว่าชนะคน ถือเอาความยาวของทะจิเป็นคุณความดี โดยคิดว่าอาศัยระยะห่างไกลเอาชนะศัตรู จึงมีจิตชมชอบทะจิยาว ที่พูดกันในโลกว่า “มือยาวกว่าหนึ่งนิ้วย่อมเหนือกว่า” เป็นเรื่องของความไม่รู้จักพิชัยสงคราม ดังนั้น การทำให้ไม่มีประโยชน์แห่งพิชัยสงคราม อาศัยความยาว คิดจะเอาชนะระยะไกล นั้น อาศัยเหตุที่จิตอ่อนแอ จึงวินิจฉัยว่าเป็นพิชัยสงครามอ่อนแอ
`若敵相近く組合ほどの時は太刀長き程打事もきかず太刀のもとをりすくなく太刀をににして小脇差手振の人におとるもの也 `長き太刀好む身にしては其云わけは有ものなれ共夫は其身ひとりの理也 `世の中の実の道より見る時は道理なき事也 `長き太刀もたずして短き太刀にては必まくべき事歟 `或は其場によりうへしたわきなどのつまりたる所或は脇差斗の座にても長きを好む心 `兵法のうたがひ `とてあしき心也
หากยามที่ระยะศัตรู (เข้า)ใกล้จนจะประกบกันนั้น ทะจิยิ่งยาว การตียิ่งไม่เป็นผล วงรอบทะจิเล็กลง ทำทะจิเป็นสัมภาระ (กลับ) ด้อยกว่าคนมือแกว่งวากิซาชิน้อย การชมชอบทะจิยาวจน (เป็นนิสัย) ติดตัวนั้น แม้จะมีคำแก้ต่างนั้น สิ่งนั้นก็เป็นหลัก (เหตุผล) เฉพาะตัว (ผู้) นั้นคนเดียว ยามมองจากวิถีที่แท้ในโลก เป็นเรื่องที่ไร้หลักการ (เหตุผล) ไม่ถือทะจิยาว ใช้ทะจิสั้นต้องแพ้อย่างแน่นอนหรือ หรือว่า ตามแต่สถานที่นั้นๆ ตรงที่ที่ตัน บน ล่าง สีข้างเป็นต้น หรือว่า ณ ที่นั่งที่มีวากิซาชิอย่างเดียว จิตที่ชมชอบความยาวนั้นคือ “สงสัยในพิชัยสงคราม” เป็นจิตที่เลว
`人により少力なるものも有其身により長かたなさす事ならざる身も有 `昔より `大は小をかなふる `と云へばむざと長きをきらふには非ず `長きとかたよる心を嫌ふ儀也 `大分の兵法にして長太刀は大人数也 `短きは小人数也 `小人数と大人数にて合戦はなるまじきものか `小人数にて大人数に勝たる例多し `我一流に於て左やうにかたつくせまき心嫌ふ事也 `能々吟味有べし
ตามแต่คน แม้ผู้ที่แรงน้อยก็มี ด้วยกายนั้น กายที่เหน็บคาตานะยาวไม่ได้ก็มี แต่โบราณแล้ว หากกล่าวว่า “ใหญ่นั้นใช้ต่างเล็ก (ก็) ได้” มิใช่ว่าจะพูดชุ่ยๆ ว่ารังเกียจยาว แต่หมายความว่ารังเกียจจิตที่ลำเอียงไปหายาวต่างหาก ในพิชัยสงครามของส่วนใหญ่ ทะจิยาวนั้นคือจำนวนคนมาก สั้นคือจำนวนคนน้อย การประจัญบานกับจำนวนคนน้อยด้วยจำนวนคนมาก เป็นสิ่งที่ไม่สมควรเป็น มิใช่หรือ มีตัวอย่างมากที่ว่า อาศัยจำนวนคนน้อยชนะจำนวนคนมาก ในสายสำนักของข้าฯ รังเกียจจิตใจที่ลำเอียงคับแคบเช่นนี้ ขอจงคิดพินิจให้ดีๆ
การตีความและอภิปราย
…กองทัพเปอร์เซียเป็นหมื่น เจอกับทหารสปาร์ตา 300 นาย อาศัยชัยภูมิช่องเขาเทอร์มอพิลีมาช่วย “ทำมากให้เป็นน้อย (ลง)” ถึงกองทัพเปอร์เซียจะเอา “จำนวนคนมาก” ชนะ “จำนวนคนน้อย” ได้ แต่ก็เป็นชัยชนะบนความสูญเสียแบบ เอาทรัพยากรไปเสียเปล่าๆ สุดท้ายฝ่ายพันธมิตรกรีกซื้อเวลาได้เอาไปรบทางเรือ สุดท้ายของสุดท้ายคือเปอร์เซียชนะศึกแต่แพ้สงคราม
วงการธุรกิจนั้นก็มี บางทีลงทุนยิ่งใหญ่มหาศาล สุดท้ายวันเวลาเปลี่ยน ธุรกิจที่เคยเหมือนผูกขาด ก็มีคู่แข่งโผล่มามากมาย ใหญ่จนอุ้ยอ้าย ต้องใช้ทรัพยากรในการหล่อเลี้ยงมาก ปรับตัวหันไปไหนก็ยาก สุดท้ายเจ๊งกะบ๊ง กลับกลายเป็นว่า ธุรกิจเล็กกว่ากลับปรับตัวเอาตัวรอดได้ง่ายกว่า
การยัดเยียดความคิดแบบสูตรสำเร็จครอบจักรวาล จำพวก “ต้องใหญ่สิ ต้อง…สิถึงจะดี” มันก็ไม่ใช่ทุกคนจะไปทำตามนั้นได้ ทุกอย่างอะไรที่มันเหมาะมันก็เป็นเรื่องเฉพาะตัวคน หากเราทำตัวเป็นคนชอบยึดติดกับ “สูตรสำเร็จ” ความคิดจิตใจของเราจะไม่พัฒนา เพราะขาดการคิดไตร่ตรอง เอาแต่อะไรที่มันง่ายๆ ชัวร์ๆ เข้าว่า
…บางครั้ง การที่คนเรายึดติดกับสูตรสำเร็จเดิมๆ ไม่ทำอะไรใหม่ๆ มันก็เป็นการสะท้อนว่า คนๆ นั้น ยอมจำนนต่อ “ความกลัว” กลัวที่จะล้มเหลว กลัวที่จะต้องไปคลุกฝุ่น เข้ากอดปล้ำ (กับปัญหาหรืออะไรก็ตาม) ต้องเหนื่อยยาก ก็เลย “ชอบเว้นระยะห่าง” แล้วก็ทำอะไรที่มันเดิมๆ
…คนที่ยอมจำนนต่อความกลัว คือคนอ่อนแอ…
ในการพัฒนาตัวเองเราไม่ควรให้ตนเองคิดและทำในลักษณะนี้
ผมว่ามาถึงตอนนี้ มูซาชินี่ แรงใช้ได้เลยนะ (ฮา) เป็นไงล่ะครับ
ฝากพอตแคสต์ ตอนล่าสุด ด้วยนะครับผม ทำไปทำมาจะเป็นรายเดือนไปละ 555
ใน Google Podcast ก็มีนะครับแต่อัพเดทตอนใหม่ช้ากว่า Spotify ฉะนั้นอยากฟังตอนใหม่ล่าสุดแนะนำ Spotify
ฉะนั้นวันนี้ก็ขอจบการอภิปรายเท่านี้ก่อน เอารูปสลัดร้าน Kin-Lynn Izakaya ไปดูเล่นก่อนจากกันวันนี้นะคับ
มาว่ากันต่อสัปดาห์หน้านะครับ สวัสดีครับ
เรื่องแนะนำ :
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (78) คัมภีร์แห่งวาโย (ลม): หนึ่ง การรู้วิถีแห่งพิชัยสงครามสำนักอื่น
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (77) คัมภีร์แห่งเตโช (ไฟ): ยี่สิบเก้า ปัจฉิมลิขิต
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (76) คัมภีร์แห่งเตโช (ไฟ): ยี่สิบแปด สิ่งที่เรียกว่า กายแห่งหินผา
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (75) คัมภีร์แห่งเตโช (ไฟ): ยี่สิบเจ็ด สิ่งที่เรียกว่า การปล่อยด้ามดาบ
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (74) คัมภีร์แห่งเตโช (ไฟ): ยี่สิบหก สิ่งที่เรียกว่า การรู้นายทัพไพร่พล
#มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (79) คัมภีร์แห่งวาโย (ลม): สอง การถือทะจิใหญ่ของสำนักอื่น