วิชายุทธ วิถีเซน by Lordofwar Nick
มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (61) คัมภีร์แห่งเตโช (ไฟ): สิบสาม สิ่งที่เรียกว่าการทำให้ย้าย
สวัสดีครับท่านผู้อ่าน จากสัปดาห์สุดท้ายของเดือนมีนาคม เข้าสู่วันแรกของเดือนเมษายนนะครับ เหตุการณ์พลิกผันอีกแล้ว ฝุ่นนรก PM2.5 มันเอาหนักกว่าเดิมครับ ผมเองก็เรี่ยวแรงถดถอยขนาดที่ว่าใช้ท่าทุ่มได้แค่ทีเดียว เกือบหายใจไม่ทัน เหนื่อยเร็วมาก พอหมดยกผมต้องไปนั่งเซสะ จัดระเบียบลมหายใจใหม่โดยหายใจเข้าตามจมูกแล้วระบายลมหายใจออกทางปาก จนกว่าจะสงบดีขึ้น
…นี่มาถึงจุดที่ต้องฝึกลมปราณแล้วเหรอเนี่ย ๕๕๕…
อย่าหัวเราะไป มันอาจเป็นทางรอดของผมที่ทำให้ผมฝึกบีเจเจได้ตลอดรอดฝั่งก็ได้นะใครจะไปรู้ ๕๕๕
ลุยกันต่อไปเลยนะครับ กับการศึกษาเรื่องของ “การเล่นกับจิตใจ” คู่ต่อสู้ ที่แบบว่า ยิ่งอ่าน ยิ่งรู้สึกว่า ต้องอ่านและคิดพิจารณาให้ดี ยิ่งๆ ขึ้นไปอีก นะครับ เอ้ามากันเลยครับ
คำแปลข้อความต้นฉบับ
火の巻
คัมภีร์แห่งเตโช
一三 一 うつらかすと云事
สิบสาม สิ่งที่เรียกว่าการทำให้ย้าย
`移らかす `と云は `物毎に有もの也 `或はねむりなども移り或はあくびなどのうつるもの也 `時のうつるも有 `大分の兵法にして敵うはきにしてことをいそぐ心の見ゆる時は少しも夫にかまはざる様にしていかにもゆるりとなりて見すれば敵も我事に受てきざしたるむ物なり `其 `うつりたる `と思ふ時我方より空の心にしてはやく強くしかけて勝利を得るもの也 `一分の兵法にしても我身も心もゆるりとして敵のたるみの間をうけて強く早く先にしかけて勝所専也
ที่เรียกว่า “ทำให้ย้าย” นั้นเป็นสิ่งที่มีในสิ่งต่างๆ อย่างแม้ง่วงหลับเป็นต้นก็ย้าย หรือแม้หาวเป็นต้นก็ย้าย แม้การย้ายของเวลาก็มี ในพิชัยสงครามของส่วนใหญ่นั้น ยามที่เห็นจิตที่ศัตรูใจลอย เร่งรีบการ หากทำอาการว่าไม่สนใจสิ่งนั้นเลยแม้แต่น้อย ทำให้เห็นว่าหย่อนคลายล่ะก็ แม้ศัตรูก็จะรับเอามาเป็นเรื่องของตน เกิดอารมณ์หย่อนยาน ยามคิดว่า “ย้าย” ดังนั้น จากทางเรา เมื่อทำจิตว่างแล้ว เข้าทำโดยเร็วแรง จักได้ชัยชนะ แม้พิชัยสงครามของส่วนเดียว แม้กายตนแม้ใจก็ต้องทำให้หย่อนคลาย รับขณะ (ช่องโหว่) ที่ศัตรูหย่อนยาน เข้าทำโดยแรงเร็วก่อนแล้วจึงได้ชัย เป็นข้อใหญ่สำคัญ
`亦 `よわする `と云て是に似たる事有
`一ツはたいくつの心
`一ツはうかつく心
`一ツはよわくなる心
`能々工夫有べし
อนึ่ง ที่เรียกว่า “ทำให้อ่อนแอ” มีสิ่งที่คล้ายกับสิ่งนี้
หนึ่งคือ จิตที่เหนื่อยหน่าย
หนึ่งคือ จิตที่ลอย (คือจิตที่ไม่สงบ)
หนึ่งคือ จิตที่อ่อนแอลง
ขอจงคิดดีๆ ให้แยบคาย
การตีความและอภิปราย
ท่านผู้อ่านเคยเห็นคนหาว แล้วหาวตามไหมครับ? นั่นแหละครับ “การย้าย” (อุตสุรุ 移る)
คำว่า การทำให้ย้าย (อุตสุราคาสุ 移らかす) นั้น ในที่นี้ก็เหมือนกับ เราหาวแล้วทำให้คนอื่นหาวตามเรา นั่นแหละครับ หรือแบบเคยไหมครับที่ พอจริงๆ เราก็รู้สึกเอื่อยๆ อยู่แล้ว พอเห็นคนรอบข้าง ขี้เกียจ เหนื่อย นอนดีกว่า เราก็อยากจะ ขี้เกียจ เหนื่อย นอนมั่งดีกว่า บ้าง
กลยุทธ์นี้เป็นการฉวยช่องว่างจากการที่ศัตรูใจลอย คือไม่มีสมาธิ ลนๆ เร่งๆ หรือฟุ้งซ่าน หลักลอย เบื่อหน่าย จิตมันกำลังโน้มลงไปทางขี้เกียจ หย่อนยานอยู่แล้ว แต่ที่บางคนยังแข็งใจ เพราะยังเห็นคนอื่นยังแข็งขันอยู่ ก็เหมือนกับเราง่วงๆ เบื่อๆ ไม่อยากทำงานละ แต่เห็นคนอื่นยังทำงานอยู่ ไอ้เราจะไม่ทำก็กระไรอยู่ก็แข็งใจไป ลองมีคนสักคนสองคนในกลุ่มขี้เกียจ ลงไปนอนราบให้ดูสิ รับรองเรานอนลงไปตามไปด้วยแน่ 555
…พอเราทำทีว่าขี้เกียจให้อีกฝ่ายดูแล้ว อีกฝ่ายขี้เกียจแบบ ไม่เอาไรแล้วจริงๆ เลยแล้ว นั่นแหละครับ มันคือการ “ย้าย” ความขี้เกียจของเราไปหาอีกฝ่าย…เมื่ออีกฝ่ายขี้เกียจสมใจเราแล้วก็ฉวยโอกาสนั้น “สวน” ซะเลย
อีกประเด็นหนึ่งก็คือว่า ทำไมเมื่อเราจะตี ต้องมาจากจิตที่ “ว่าง”? (คู โนะ ชิน 空の心) จิตที่ว่าง คือจิตที่พร้อมรับรู้สภาพอาการต่างๆ และพร้อมปรับเปลี่ยนเพื่อเข้าทำ ครับ ง่ายๆ เท่านั้นเอง ถ้าจิตเราไปข้องไปติดกับความคิดอะไรสักอย่าง จิตของเราจะทำงานช้าลง
จากเนื้อหาตอนนี้ เราอาจคิดย้อนกลับมาประยุกต์ใช้เป็นเครื่องป้องกันตนเองก็ได้ด้วยนะครับ นั่นคือการต้องมีสติเตือนตนเอง อย่าให้อีกฝ่าย “ทำท่า” มาหลอกเรา ลองเอาคำสอนของมูซาชิในตอนนี้ ไปจับกับเรื่องต่างๆ ในชีวิตประจำวันกันด้วยนะครับ ลองสังเกตและเรียนรู้ดูว่าที่มูซาชิพูดนั้นจริงไหม
สำหรับวันนี้ก็ขอจบแต่เพียงเท่านี้ก่อน มาอ่านตอนต่อไปกันต่อสัปดาห์หน้าครับ
เรื่องแนะนำ :
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (60) คัมภีร์แห่งเตโช (ไฟ): สิบสอง สิ่งที่เรียกว่าการกดเงา
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (59) คัมภีร์แห่งเตโช (ไฟ): สิบเอ็ด สิ่งที่เรียกว่า การขยับเงา
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (58) คัมภีร์แห่งเตโช (ไฟ): สิบ สิ่งที่เรียกว่า การปล่อยสี่มือ
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (57) คัมภีร์แห่งเตโช (ไฟ): เก้า สิ่งที่เรียกว่า การเป็นศัตรู
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (56) คัมภีร์แห่งเตโช (ไฟ): แปด สิ่งที่เรียกว่า รู้การพังทลาย
#มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (61) คัมภีร์แห่งเตโช (ไฟ): สิบสาม สิ่งที่เรียกว่าการทำให้ย้าย