วิชายุทธ วิถีเซน by Lordofwar Nick
มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (28) คัมภีร์แห่งอาโป (น้ำ): สิบแปด สิ่งที่เรียกว่าการตีแห่งธารน้ำไหล
สวัสดีครับท่านผู้อ่าน ในขณะที่ผมกำลังเขียนตอนนี้ ผมกำลังอยู่ในห้วงอารมณ์ที่พยายามจะผลักดันตัวเองให้ข้ามผ่านภาวะ blue belt blues ไปให้ได้ หลังจากที่รู้สึกว่าตัวเองกำลัง “ชนกำแพง” เข้าอย่างจัง ณ ตอนที่ไปลง open mat ที่ Gato Studio BJJ หลังจากที่โรลไปสักแปดยกได้ ก็ได้นั่งพูดคุยเสวนากับทีมงานที่นั่น แล้วคุณเม่น (สุดหล่อ) ก็ส่งวีดีโอนี้มาให้ผมดูครับ
Best Takedowns For Jiu Jitsu (BJJ) by John Danaher
ซึ่งหลังจากที่ผมได้ดูแล้ว ผมรู้สึกว่าตัวเองช่างเป็นคนโง่บัดซบ ที่ฝึกมาโดยไม่ได้รู้อะไรที่ “ควรจะรู้” เล้ย ผมนึกถึงคำญี่ปุ่นที่ว่า “เบ็งเคียวบุโซกุ” (勉強不足 “ศึกษามาไม่พอนะ”) ควรจะต้อง “สำนึกตัวเอง” (ฮันเซย์ 反省)ให้มากกว่านี้ จนบางทีแอบคิดว่า “กูควรถอดสายน้ำเงินแล้วไปผูกสายขาวใหม่ดีไหมวะ” แต่หลายคนบอก (อ้อ หลายคนนี้ ล้วนเป็นสายน้ำเงินกันทั้งนั้น 555) จะไปคิดอย่างนั้นทำไมว๊า มันก็ไม่ใช่ว่า “ไม่รู้อะไรเลยสักอย่าง” ขนาดนั้น ผมก็เลย โอเค ตั้งสติ ในห้วงหนึ่งเดือนจากนี้ไป ผมจะตั้งใจศึกษา “หลักการและทฤษฎี” ของกระบวนท่า bjj จากวิดีโอของ John Danaher ละกัน โค้ชท่านนี้ว่ากันว่าฝีมือใน “การสอน” นั้นไม่ธรรมดา เอาเป็นว่าปั้นลูกศิษย์อย่าง Gordon Ryan เป็นแชมป์โลกได้ละกัน แต่วิธีสอนในยูทูปของแกอาจจะน่าเบื่อไปหน่อยค่าที่แกจบ ดร. ด้านปรัชญามา อารมณ์เหมือนนั่งฟังอาจารย์เลคเชอร์ในห้องเรียนยังไงยังงั้น 555 แต่ก็นั่นแหละครับผมเองตอนนี้ก็ต้อง เอาวะ เพราะยังไงก็ต้องหาทาง “ผ่าทางตัน” ไปให้ได้แบบว่าจะต้องกลายเป็นเด็กเนิร์ดก็ต้องยอมล่ะวะ 555
ว่าแล้วก็ นั่งอ่านคัมภีร์ห้าห่วงกันต่อไป 555
คำแปลข้อความต้นฉบับ
水の巻
คัมภีร์แห่งอาโป
一八 一 流水の打と云事
สิบแปด สิ่งที่เรียกว่าการตีแห่งธารน้ำไหล
`流水の打 `と云て敵相になりてせり合ふ時敵 `早くひかん `早くはづさん `早く太刀をはりのけん `とする時我身も心も大きになつて太刀を我身のあとよりいかほどもゆるゆるとよどみのある様に大きにつよく打事也 `此打習ひ得ては慥に打よきもの也 `敵の位を見分る事肝要也
ที่เรียกว่า “การตีแห่งธารน้ำไหล” ยามประมือศัตรูแก่งแย่งแข่งกัน ยามที่ศัตรูทำท่าจะ “ถอนโดยไว” “ทำ (เบี่ยง) ให้หลุดโดยไว” “พาดทะจิหนีโดยไว” แม้กายตนแม้ใจต้องให้ใหญ่ จากหลังกายตน ตีใหญ่แรงให้เนิบช้าอย่างยิ่งให้เหมือนน้ำนิ่ง เมื่อเรียนการตีนี้ได้แล้วจะตีได้ดีแน่นอน การตูจำแนกตำแหน่งของศัตรูนั้นเป็นเรื่องใหญ่ใจสำคัญ
การตีความและอภิปราย
อ่านตรงนี้แล้ว นึกขึ้นมานหัวได้อยู่คำหนึ่งว่า
มึงมากูมุด มึงหยุดกูแหย่ มึงแย่กูตี มึงหนีกูตาม
นี้คือกลวิธี “สงครามกองโจร”
ทำไม่ต้องกองโจร? ก็เพราะว่า คนน้อยกว่า กำลังน้อยกว่า ขืนวัดกำลังเอา ตรงๆ โต้งๆ ก็นอนตายกลายเป็นกบโดนรถทับ ไปน่ะสิครับ ฉะนั้นการจะสู้ศึกอย่างกองโจรนั้น ในเมื่อเอากำลังเข้าตีหักตรงๆ ไม่ได้ มันก็ต้องทำอย่างที่ว่าข้างบน นี่ล่ะครับ รักษาชีวิตไว้ก่อน มันเผลอเมื่อไหร่ค่อยเล่นมันให้ยับ
ปรัชญาของมูซาชินั้น
๑ เพื่อจะเอาชนะให้ได้ ต้อง “เอาตัวให้รอด” เสียก่อน
๒ หลักคิด พิชัยสงคราม ในวิชาการต่อสู้แบบส่วนบุคคล (กล่าวคือวิชาดาบ) นั้น เมื่อศึกษาไปๆ จะเห็นได้เองว่า เรา “ขยายสเกล” เอามาใช้กัการศึกการสงครามในระดับใหญ่ขึ้นได้
และยิ่งโลกสมัยนี้ “สงคราม” มันไม่ได้จำกัดแค่ไอ้แบบเอาปืนมายิง เอารถถังหรือเครื่องบินมาถล่มอย่างเดียว สงครามในยุคนี้ มันมาแทบจะทุกด้านของชีวิต สงครามเศรษฐกิจ สงครามข่าวสาร ที่ทำเพื่อบีบเราให้ทุกข์จนบ้าง เพื่อปลุกปั่นความเกลียดชังบ้าง เพื่อปั้นใครสักคนเป็นฮีโร่ให้คนอวยบ้าง เพื่อหาพรรคหาพวกบ้าง ถ้าคนเรา ไม่รู้เท่าทัน ถูกชักจูงปลุกปั่นไปกับความ ชอบ-เกลียด ใคร หรืออะไรมากไป จนสุดโต่ง สักวันคุณจะตายอย่างหมา เป็นแค่เบี้ยหมากไร้ค่าที่ถูกเขาใช้ ฉะนั้น อย่าเอาใจไปพึ่งพิงอิงกับอะไร อย่าไปรักชอบหรือเกลียดชังอะไรให้มากไป นี่คือสิ่งพื้นฐานที่เราจะ “รักษาตัวให้รอด” ได้ในยุคนี้ครับ
เรียนพิชัยสงครามของมูชาซิกันมากครับๆ จะได้รู้เท่าทันโลกเท่าทันคน ประคองตนให้พ้นภัยไปได้
ส่วนถ้าเป็นการตีความประยุกต์ไปถึงยูยิตสูนั้น หลักคิดง่ายๆ คือ
คนเราเนี่ย ถ้าโดนกระชากลงล่าง เขาจะพยายามเงยหัวยันตัวหนีขึ้นบน ขืนไว้
ถ้าโดนผลักไปข้างหลัง เขาจะต้านโดยผลักกลับมาข้างหน้า
ถ้าโดนดึงให้ถลันมาข้างหน้า เขาจะพยายามแข็งขืนไว้ เพราะอยากถอยหนีไปข้างหลัง
ชั่วขณะนั้นแหละ ที่ตำแหน่งของอีกฝ่ายจะแข็งขืน อยู่นิ่ง พอจะเป็นช่องว่างให้จับโน่นจับนี่ได้
ทิ้งตัวเราลง คว้าจับข้อเท้า ก็เทคดาวน์ให้ล้มได้ (ankle pick ยูโดเรียก คิบิซึกาเอชิ 踵返 “คืนส้นเท้า”)
คิบิซึกาเอชิ 踵返 ที่มา iudo.es
คว้าจับข้อพับเข้า ก็เทคดาวน์ให้ล้มได้ (single leg takedown ยูโดเรียก คุจิกิทาโอชิ 朽木倒 “โค่นไม้เฉา”)
คุจิกิทาโอชิ 朽木倒 ที่มา BudoDragon
ที่ยกมานี่ก็เป็นตัวอย่างหนึ่งของสิ่งผมได้เรียนมาบนเบาะ เท่านั้นเองครับ การจะฝึกทำให้ได้จริงก็ต้องฝึกหัดกันต่อไป ต้องเรียนหลักการ-ทฤษฎีด้วย ต้องหัดปฏิบัติจริงไปด้วย คนเราต้องเอาทั้งสองอย่างครับ “บุ๋นบู๊ทวิวิถี” (บุนบุเรียวโด 文武両道) อย่าลืมข้อนี้
เอาล่ะครับเรื่องสาระ-วิชาการ ขอหยุดการอภิปรายแต่เพียงเท่านี้ก่อน ไปนั่ง “อิซากายะ” กันดีกว่าครับ นี่ร้านแถวบ้านผมเอง วันนั้นยังเกรงใจตัวเอง นั่งกินโซดา (จริงๆ ภาพคราวต่อมาที่กินเบียร์สดอาซาอีก้อมีนะ แต่ไม่กล้าลงกลัว บก. ว่าเอา 555)
พบกันใหม่สัปดาห์หน้านะครับสวัสดีครับ
เรื่องแนะนำ :
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (27) คัมภีร์แห่งอาโป (น้ำ): สิบเจ็ด สิ่งที่เรียกว่า การตีอย่างไร้นึกไร้คิด
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (26) คัมภีร์แห่งอาโป (น้ำ): สิบหก เรื่องของจังหวะเอวสอง
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (25) คัมภีร์แห่งอาโป (น้ำ): สิบห้า การตีหนึ่งจังหวะในการตีศัตรู
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (24) คัมภีร์แห่งอาโป (น้ำ): สิบสี่ การนับว่ามี (หรือ) ไร้การตั้งท่า
– มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (23) คัมภีร์แห่งอาโป (น้ำ): สิบสาม เรื่องลำดับที่ห้าของเบื้องหน้า
#มาอ่าน “คัมภีร์ห้าห่วง” ของมูซาชิด้วยกันเถอะ (28) คัมภีร์แห่งอาโป (น้ำ): สิบแปด สิ่งที่เรียกว่าการตีแห่งธารน้ำไหล