โต๊ะโคทัตสึ (Kotatsu) ความอุ่นอุ่นในฤดูหนาวของญี่ปุ่น

บทความโดย : miharu www.marumura.com

หน้าหนาวที่ญี่ปุ่นจะว่าไปแล้วก็โหดเอาการอยู่เหมือนกันนะคะ ถึงแม้ว่าตัวเองจะบ่นว่าอยากให้เมืองไทยหนาวๆ บ้าง  พอไปเจอหนาวของจริง แรกๆ เดินตากลม รับหิมะ ยังรู้สึกประหนึ่งตัวเองเป็นนางเอกเรื่องเพลงรัก ในสายลมหนาว (ฮ่าๆ) หลังๆ ถึงกับยิ้มไม่ออก หน้าชา ทรมาน ปวดกระดูก คิดถึงอากาศเมืองไทยเดือนเมษาขึ้นมาเลย

แต่ถึงอย่างไรก็ตามญี่ปุ่นเค้าก็มีนวัตกรรมล้ำๆ ในการป้องกันความหนาว นอกจากฮีตเตอร์ ผู้เขียนชอบ แผ่นที่เค้าไว้ติดตามตัวมากเลยค่ะ นอกจากนี้ยังมีแบบถุงเท้าให้ความอบอุ่น (อันนี้ก็ชอบ) เสื่อไฟฟ้า แต่ที่ชอบที่สุดเห็นจะเป็น โคทัตสึ (Kotatsu)ค่ะ

โคทัตสึ เป็นอุปกรณ์ให้ความอบอุ่นจำพวกหนึ่งค่ะ โดยมีลักษณะเป็นโต๊ะขาเตี้ย ใต้โต๊ะจะติดตั้งเครื่องทำความอุ่น และมีผ้าห่มรอบด้าน เวลานั่งก็สอดขาเข้าไป อุ่นสบายมากๆ ค่ะ

ซึ่งโคทัตสึ เรียกได้ว่าเป็นเหมือนภูมิปัญญาชาวบ้านของญี่ปุ่นเลยค่ะ  เพราะเจ้าสิ่งนี้ถือกำเนิดขึ้นครั้งแรกในยุคมุโรมาจิ ประมาณศตวรรษที่ 14 ในสมัยก่อนยังไม่มีฮีตเตอร์ที่สะดวกสบายเหมือนทุกวันนี้ ชาวบ้านจึงประยุกต์เอาเตาอิฐที่ไว้ทำกับข้าวมาใช้ให้ความอบอุ่น เรียกว่า อิโรริ

คนสมัยก่อนก็จะนั่งล้อมวงกันหน้าอิโรริ ประกอบอาหารไปด้วย ผิงไฟไปด้วย ต่อมาจึงได้แยกระหว่างที่นั่งกับที่ประกอบอาหาร และจึงเกิดไอเดียที่จะประดิษฐ์ โคทัตสึขึ้นค่ะ ในยุคแรก โคทัตสึจะเป็นแบบ โฮริโกะทัตสึ ซึ่งเป็น โคทัตสึแบบใช้ถ่านในการให้ความอบอุ่น โดยใต้โต๊ะจะขุดหลุมลงไป แล้วใส่ถ่านเอาไว้ จากนั้นก็ใช้ ตะแกรงปิดฝาหลุม เพื่อไม่ให้เกิดอันตรายเวลา เอาเท้าสอดเข้าไปใต้โต๊ะ ต่อมาในสมัยเอโดะ ประมาณศตวรรษที่ 17 ก็ได้มีการนำเอาผ้าห่มมาติดรอบโต๊ะ เพื่อเพิ่มความอุ่นเข้าไปอีกชั้น

เข้าสู่ช่วงศตวรรษที่ 20 ก็เปลี่ยนมาใช้ไฟฟ้าในการให้ความอบอุ่นแทน  โดยติดเครื่องทำความอุ่นใต้โต๊ะ จะใช้ก็แค่เสียบปลั๊ก สะดวกสบายกันไป

สำหรับโคทัตสึ (Kotatsu) ก็มี สอง ประเภท ค่ะ ตามที่ได้บอกไปข้างต้น แบบที่ 1 แบบไฟฟ้า ที่สามารถประหยัดพื้นที่ ไม่ต้องขุดหลุม เติมถ่านให้วุ่นวาย  แบบที่สองก็คือ โฮริโกะทัตสึ ซึ่งใช้ถ่านในการให้ความอบอุ่น ในปัจจุบันโฮริโกะทัตสึ ก็ยังมีให้เห็นกันอยู่นะคะ ตามเรียวกังต่างๆ หรือบ้านแบบญี่ปุ่นบางบ้าน แต่ไม่ใช้ถ่านแบบสมัยก่อนแล้วล่ะค่ะ ใช้เป็นฮีตเตอร์ไฟฟ้าวางในหลุมแทน

โดยส่วนตัวผู้เขียนชอบแบบ โฮริโกะทัตสึ ค่ะ เพราะรู้สึกว่ามันอุ่นกว่าอย่างบอกไม่ถูก ส่วนตัวคิดว่าหน้าหนาว หนาวส่วนอื่นยังพอทน หนาวเท้านี่ทรมานจริงๆ ว่าไหมคะ ได้โคทัตสึซักตัว  สอดเท้าเข้าไป นั่งกินขนม ดูซีรี่ย์ สวรรค์ในบ้านจริงๆ ค่ะ