เอโฮมากิ ข้าวห่อสาหร่ายทรงกระบอก
เนื่องจากวันนี้วันที่ 2 กุมภาพันธ์ ที่ญี่ปุ่นถือว่าเป็นวันเซ็ตสึบุนหรือวันสุดท้ายก่อนการเริ่มต้นฤดูใหม่ตามปฏิทินจันทรคติ ทั้งนี้จริงๆ แล้ววันเซ็ตสึบุนจะมีทั้งหมด 4 ครั้ง แต่จะให้ความสำคัญกับวันสุดท้ายของฤดูหนาวต้อนรับฤดูใบไม้ผลิมากที่สุด ซึ่งจะตรงกับวันที่ 2-4 กุมภาพันธ์ ปีที่ผ่านมาส่วนใหญ่จะเป็นวันที่ 3 กุมภาพันธ์ แต่ในปีนี้ตรงกับวันที่ 2 ในรอบ 124 ปี
โดยในวันนี้คนญี่ปุ่นจะมีการทำกิจกรรมหลากหลายเพื่อปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายและต้อนรับสิ่งมงคล ความโชคดีต่างๆ เข้ามาพร้อมฤดูใหม่ที่จะมาถึง โดยกิจกรรมหลักๆ จะมีการปาถั่วไล่ยักษ์ การรับประทานปลาอิวาชิและข้าวห่อสาหร่าย วันนี้เล่าจะมาเล่าถึงกิจกรรมการรับประทานเอโฮมากิ หรือข้าวห่อสาหร่ายทรงกระบอกให้ทุกท่านได้ทราบกันค่ะ
จุดเริ่มต้นของเอโอมากิ
จุดเริ่มต้นนั้นมีหลายตำนานด้วยกัน บางตำนานก็กล่าวว่าลูกน้องของเจ้าเมืองโทโยโทมิ ฮิเดโยชิ ทานข้าวห่อสาหร่ายแล้วไปออกรบชนะกลับมา ส่วนอีกตำนานกล่าวว่าพ่อค้าโอซาก้าทานข้าวห่อสาหร่ายเพื่อให้ค้าขายรุ่งเรือง จากสองตำนานนี้จึงทำให้วัฒนธรรมการทานข้าวห่อสาหร่าย ดังกล่าวนั้นแพร่หลายในแถบคันไซมากขึ้น ในปี 1989 ร้านสะดวกซื้อในจังหวัดฮิโรชิม่าได้เริ่มวางจำหน่าย โดยปรับขนาดให้ทานง่ายและตั้งชื่อว่า “เอโฮมากิ” ซึ่งหมายถึงข้าวห่อสาหร่ายทรงกระบอกตามทิศมงคล จากนั้น 5-6 ปีให้หลังจึงเริ่มวางจำหน่ายในร้านสะดวกซื้อและห้างสรรพสินค้าทั่วประเทศ ทำให้ในปัจจุบันจึงนิยมรับประทานกันทั่วประเทศญี่ปุ่นนั่นเองค่ะ
ไส้เอโฮมากิ
เอโฮมากิในสมัยนี้จะมีการดัดแปลงโดยใส่เครื่องต่างๆ เช่นปลาดิบ เนื้อวัว และสิ่งแปลกใหม่มากขึ้น วันนี้เราเลยขอมาเล่าถึงไส้มงคลดั้งเดิม 7 อย่างพร้อมความหมาย ซึ่งเลข 7 นี้สื่อถึงเทพเจ้าโชคลาภทั้งเจ็ด เพื่อให้มีโชคลาภเข้ามาจากการรับประทาน
1. คัมเปียว
เป็นเส้นใยสีขาวของฟักเขียวตากแห้ง ถือเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้สำหรับข้าวห่อสาหร่าย เนื่องจากรูปทรงที่ยาว
จึงมีความหมายมงคลให้มีชีวิตที่ยืนยาว
2. เห็ดหอมต้ม
ถือเป็นของเซ่นไหว้เทพเจ้า เนื่องจากรูปทรงที่เหมือนหมวกนักรบจินงาซะ
จึงมีความหมายมงคลว่าช่วงป้องกันภัยอันตรายต่างๆ
3. ไข่หวาน
สีเหลืองของไข่เปรียบเสมือนสีของทองคำ
จึงมีความหมายมงคลว่า ทรัพย์สมบัติเพิ่มพูน ร่ำรวย
4. ปลาไหล
ถือเป็นของทานมงคลตั้งแต่สมัยก่อน มีคำโบราณว่า “อุนะงิ โนะโบะริ” หมายถึง เลื่อนขั้น เลื่อนตำแหน่งไปยังที่สูงๆ นอกจากนี้รูปร่างของปลาไหลที่ยาวจึงมีความหมายมงคลว่า อายุยืนยาว
5. ผงปลาซากุระ เด็งบุ
เป็นการนำปลาที่มีเนื้อขาวเช่นปลาไท ซึ่งมีคำพ้องเสียงกับคำว่า “เมเดะไต”ที่หมายถึงความปรีดา มาทำให้เป็นผงและปรุงรสชาติให้หวาน พร้อมใส่สีชมพูสวยงามสดใส
6. กุ้ง
รูปร่างส่วนต่างๆ ของกุ้งมีความเป็นมงคล ไม่ว่าจะเป็นสีของกุ้งสีขาวสลับสีแดง ซึ่งเป็นสองสีมงคลของคนญี่ปุ่น ลูกตาที่โดดออกมา มีคำพ้องเสียงกับคำว่า “เมเดตะชิ” ที่หมายถึงความยินดี รูปร่างโค้งงอและหนวดยาว ที่เปรียบเสมือนคนสูงวัยที่แข็งแรง อายุยืนยาว
7. แตงกวา
ส่วนแตงกวานั้นบางท่านอาจสงสัยว่า นับว่าเป็นของมงคลหรือ ซึ่งแท้จริงแล้วคำว่าแตงกวาในภาษาญี่ปุ่น “คิวริ” นั้นพ้องเสียงกับคำว่า สิ่งที่ดีทั้ง 9 ชนิด จึงจัดว่าเป็นมงคล
เอโฮมากิตามภูมิภาคต่างๆ
โดยพื้นฐานแล้วไส้ของเอโฮมากินั้นไม่ได้มีเอกลักษณ์เฉพาะในแต่ละภูมิภาค แต่ในสมัยใหม่คนตามพื้นที่ต่างๆเริ่มมีการนำวัตถุดิบขึ้นชื่อในถิ่นนั้นๆมาใส่ลงในไส้ด้วย เช่น จังหวัดคางาวะ ซึ่งเป็นจังหวัดขึ้นชื่อเรื่องอุด้งจะมีการใส่เส้นอุด้งลงไปแทนข้าว จังหวัดนาโกย่าจะใส่หมูทอดซอสมิโซะหรือกุ้งทอดลงไป หรือในจังหวัดเซนไดมีการใส่ลูกชิ้นปลาซาซะ หรือลิ้นวัวย่างเข้าไปด้วย
วิธีรับประทานเอโฮมากิเพื่อความมงคล
ในการรับประทานเอโฮมากินั้นจะมีกฎกติกาอยู่เล็กน้อย เราไปดูพร้อมกันว่ามีอะไรบ้าง
1. รับประทานโดยหันหน้าไปยังทิศมงคลหรือทิศโชคดี
สำหรับทิศมงคลนั้นจะยึดตามทิศที่เทพโทชิโทคุจิน หรือเทพเจ้านำโชคประจำปีประทับอยู่ โดยตำแหน่งจะเปลี่ยนไปตามปีนักษัตร มี 4 ทิศได้แก่ ทิศตะวันออกเฉียงเหนือเยื้องตะวันออก (東北東) ทิศตะวันตกเฉียงใต้เยื้องตะวันตก (西南西) ทิศตะวันออกเฉียงใต้เยื้องใต้ (南南東) และทิศตะวันตกเฉียงเหนือเยื้องเหนือ (北北西)
2. นั่งรับประทาน หรือยืนรับประทาน
แต่ละบ้านจะมีกฎกติกาที่แตกต่างโดยขึ้นกับบ้านและภูมิภาคต่างๆ แต่ไม่ได้มีกฎตายตัว
3. รับประทานทั้งแท่ง
การรับประทานที่ดี เมื่อนำเข้าปากแล้วต้องทานอย่างต่อเนื่องจนหมดแท่งจึงถือว่าดี หากกัดแล้วนำออกจากปากจะถือว่าความโชคดีจะหนีออกไป โดยก่อนที่จะทานต้องยิ้มก่อนเป็นการเรียกความสุข ความมงคลเข้ามา
4. หลับตาพร้อมอธิษฐาน
ขณะที่ทานเอโฮมากินั้นควรหลับตาพร้อมอธิษฐานสิ่งต่างๆในใจและไม่ต้องพูดอะไรจนกว่าจะทานหมดแท่ง
5. การจิ้มโชยุ
สามารถจิ้มโชยุได้เพียงครั้งเดียวเท่านั้น หากจิ้มหลายรอบโชคลาภจะหนีหายไป
หวังว่าจะได้ทราบธรรมเนียมการรับประทานเอโอมากิมากขึ้นนะคะ หากมาเที่ยวญี่ปุ่นในช่วงวันเซ็ตสึบุน ก็อย่าลืมลองทานเอโฮมากิเพื่อให้โชคลาภและความเป็นมงคลเข้ามานะคะ
เรื่องแนะนำ :
– วาเลนไทน์ 2021 กับสตาร์บัคญี่ปุ่น
– รู้หรือไม่ดอกไม้มงคลปีใหม่ควรประดับก่อนสิ้นปี
– ศูนย์อาหารในตำนาน Marukan
– Christmas Wreath แห่งการต้อนรับฤดูหนาว
– Noel de Hirosaki พายแอปเปิ้ลอันดับหนึ่งในใจ
#เอโฮมากิ ข้าวห่อสาหร่ายทรงกระบอก