ถ้าพูดถึงเครื่องปรุงรสญี่ปุ่น ทุกคนรู้จักอะไรกันบ้าง? ถึงจะเป็นคนญี่ปุ่น แต่ถ้าไม่ค่อยทำอาหารก็อาจจะตอบไม่ได้ค่ะ เอาเป็นว่า ก่อนอื่นทุกคนมาจำไปด้วยกันนะคะ 「さしすせそ」 “sa shi su se so”
เรียบเรียงโดย : ทีมงานโรงเรียนสอนภาษาญี่ปุ่น Jat
ทุกคน “ทำอาหารทานเองไหมคะ?” “ทำอาหารเป็นไหมคะ” เวลาดิฉันถามเพี่อนคนไทยด้วยคำถามเหล่านี้ ก็มักจะได้รับคำตอบว่า “ทำมาม่า กับ ไข่เจียวเป็น” ซะส่วนใหญ่ 5555
ที่ญี่ปุ่นคนที่ไม่ค่อยทำอาหาร ก็คงตอบว่าบะหมี่ถ้วยหรือไข่ดาว ก็คงจะคล้ายๆ กับคนไทยนะคะ แต่ถึงจะเป็นคนที่ไม่ค่อยทำอาหารสักแค่ไหน ที่บ้านก็คงต้องพอมีเครื่องปรุงต่างๆ อยู่บ้างใช่ไหมล่ะคะ วันนี้เราจะมาคุยกันถึงเรื่องเครื่องปรุงรสค่ะ
ที่บ้านเรือนของคนไทย มีเครื่องปรุงรสแบบไหนวางเรียงรายกันอยู่บ้างน้า… ที่เห็นบ่อยๆ ก็น่าจะเป็นพวก น้ำปลา ซอสหอยนางรม ซีอิ๊วขาว น้ำส้มสายชู พริกป่น อะไรพวกนี้ใช่ไหมคะ อ้อ แล้วก็น้ำตาลกับเกลือด้วย ถึงตอนนี้ก็ยังไม่แน่ใจหรอกค่ะ ว่าอะไรคือเครื่องปรุงรสหลักพื้นฐานของอาหารไทย แต่พอลองเปรียบเทียบจำนวนชนิดกับเครื่องปรุงรสของญี่ปุ่นแล้ว รู้สึกว่าเยอะกว่ามากเลยค่ะ ตัวดิฉันเอง บางทีก็ทำผัดกะเพราบ้างเหมือนกันค่ะ เครื่องปรุงที่เขียนไว้ในหนังสือสูตรการทำอาหารก็มี น้ำปลา ซอสหอยนางรม น้ำตาล ซีอิ๊วขาว ซีอิ๊วดำ และอีกมากมาย… แต่ว่าพอพวกเครื่องปรุงรสเหล่านี้ มันไปรวมๆ อยู่ด้วยกัน ก็จะได้รสชาติผัดกะเพราะแสนอร่อยที่ทุกคนคุ้นเคยใช่ไหมล่ะคะ
เอาล่ะ แล้วถ้าพูดถึงเครื่องปรุงรสญี่ปุ่นล่ะคะ ทุกคนรู้จักอะไรกันบ้าง? ถึงจะเป็นคนญี่ปุ่น แต่ถ้าไม่ค่อยทำอาหารก็อาจจะตอบไม่ได้ค่ะ เอาเป็นว่า ก่อนอื่นทุกคนมาจำไปด้วยกันนะคะ 「さしすせそ」 “sa shi su se so” สำหรับคนที่เคยเรียนภาษาญี่ปุ่นมาบ้าง ก็คงจะพอรู้ว่า เจ้า 「さしすせそ」นี้ก็คือพยัญชนะวรรค สะ ในภาษาญี่ปุ่นนั่นเอง และนี่เองค่ะ เป็นเคล็ดลับการจำชื่อเครื่องปรุงพื้นฐานสำหรับอาหารญี่ปุ่น และยังแสดงลำดับการใส่เวลาทำอาหารด้วยนะคะ จำง่ายๆ เลย
「sa」・・・satoo | น้ำตาล |
「shi」・・・shio | เกลือ |
「su」・・・su | น้ำส้มสายชู |
「se」・・・shooyu | (ในสมัยก่อนเราเขียนคำว่า “โชยุ” ว่า「seiyu」(ซอสถั่วเหลือง) ค่ะ) |
「so」・・・miso | เต้าเจี้ยว |
สำหรับ “sa shi su se so” นี้ จะเป็นลำดับในการใส่เครื่องปรุงรสเวลาทำอาหารญี่ปุ่น โดยเฉพาะอย่างยิ่งอาหารต้ม เวลาดิฉันสับสน “เอ..ใส่น้ำตาลก่อนรึเปล่าน้า…” ก็นึกถึงเคล็ดลับการจำนี้ ก็ช่วยได้มากเลยล่ะค่ะ
ภาพประกอบลำดับเครื่องปรุงรส “sa shi su se so” ที่ต้องใส่น้ำตาลก่อนเกลือ ก็เพราะว่า ถ้าเราใส่เกลือก่อน น้ำตาลจะละลายยากนะคะ ดังนั้นเราควรใส่น้ำตาลให้ละลายได้ที่ก่อน แล้วค่อยใส่เกลือค่ะ จากนั้นค่อยตามด้วย น้ำส้มสายชู ซอสถั่วเหลือง และเต้าเจี้ยว เพื่อให้ได้รสชาติตามต้องการ เพราะเครื่องปรุงที่เป็นกรดเวลาโดนความร้อนนานๆ รสชาติและกลิ่นจะหายไปหมดนะคะ จึงมักเอาไว้ขั้นตอนสุดท้ายเพื่อตกแต่งรสค่ะ
อาหารญี่ปุ่นมีอาหารต้มหลายอย่าง เครื่องปรุงรสหลักๆ ก็จะคล้ายๆ กัน คือ น้ำตาล ซอสถั่วเหลือง สาเก และมิริน (ไวน์ขาวที่มีรสชาติหวานสำหรับทำอาหาร) เครื่องปรุงรสเหล่านี้ก็จะสามารถทำอาหารต้มได้ค่ะ คนญี่ปุ่นเองก็ชอบพูดว่า “ของต้มปรุงง่ายดี” แน่นอนค่ะว่าอันที่จริงนอกจากเครื่องปรุงรสเหล่านี้แล้ว อีกสิ่งที่ขาดไม่ได้ในการทำอาหารญี่ปุ่นก็คือ (ดะชิ คือ การสกัดเอารสชาติของปลาแห้งหรือสาหร่ายให้ออกมาอยู่ในรูปแบบของน้ำซุป) อาหารจะอร่อยหรือไม่ก็ขึ้นอยู่กับความอร่อยของ ดะชิ นี่ล่ะค่ะ ชักจะไม่ง่ายแล้วใช่ไหมล่ะคะ? แต่ว่าอันที่จริงถ้ามีเครื่องปรุงหลักๆ ก็ทำอาหารญี่ปุ่นได้แล้วล่ะค่ะ
สำหรับใครที่ไม่เคยลองทำอาหารญี่ปุ่นมาก่อน ลองใช้เคล็ดลับ “sa shi su se so” ในการทำอาหารต้มดูนะคะ อาจจะทำออกมาได้อร่อยไม่แพ้คนญี่ปุ่นเลยก็เป็นได้นะคะ
เรียบเรียงโดย : ทีมงานโรงเรียนสอนภาษาญี่ปุ่น Jat
เอื้อเฟื้อโดย: โรงเรียนสอนภาษาญี่ปุ่นแจ๊ท Jat (JAT Japanese language school) http://www.jatschool.com
เรื่องแนะนำ :
– Yayoi Kusama ผู้ให้กำเนิด Polka Dot
– เที่ยวญี่ปุ่นชิลๆ เส้นทางใหม่ Gunma – Niigata – Saitama ตอนที่ 3
– เที่ยวญี่ปุ่น อย่าลืมปักหมุด! ชมงานศิลปะดิจิตัลสุดล้ำ teamLab
– ศิลปะขั้นเทพกับเว็บ Pantip ญี่ปุ่น
– Eriko Horiki ผู้เปลี่ยนโฉมหน้าวงการกระดาษทำด้วยมือของญี่ปุ่น (和紙 วาชิ) โดยไม่ต้องเรียนศิลปะ
ขอบคุณรูปภาพประกอบ
http://oshienai.com/sb/log/eid532.html
http://www.sahapat.co.th/th/product/product_detail.php?ProductCategoryId=2&ProductId=1
http://topicstock.pantip.com/food/topicstock/2012/11/D12900836/D12900836.html
http://www.oofree.net/drawing_food/p1/medamayaki.png
http://home.tokyo-gas.co.jp/shoku110/chie/653.html