เดือนหน้าดิฉันจะไปพูดเกี่ยวกับชีวิตที่ญี่ปุ่นให้น้อง ๆ ที่จะได้รับทุนรัฐบาลญี่ปุ่นได้ฟังกันก่อนออกเดินทางค่ะ ทางสถานทูตขอให้เล่าเกี่ยวกับการใช้ชีวิตที่ญี่ปุ่นว่าเป็นอย่างไรบ้าง ดิฉันนั่งคิดทบทวนดูก็รู้สึกว่า 8 ปีในญี่ปุ่นนี้ นอกจากประสบการณ์ดี ๆ แล้ว ดิฉันได้รับนิสัยดี ๆ จากคนญี่ปุ่นมาเยอะมาก เช่น …
เดือนหน้าดิฉันจะไปพูดเกี่ยวกับชีวิตที่ญี่ปุ่นให้น้อง ๆ ที่จะได้รับทุนรัฐบาลญี่ปุ่นได้ฟังกันก่อนออกเดินทางค่ะ ทางสถานทูตขอให้เล่าเกี่ยวกับการใช้ชีวิตที่ญี่ปุ่นว่าเป็นอย่างไรบ้าง ดิฉันนั่งคิดทบทวนดูก็รู้สึกว่า 8 ปีในญี่ปุ่นนี้ นอกจากประสบการณ์ดี ๆ แล้ว ดิฉันได้รับนิสัยดี ๆ จากคนญี่ปุ่นมาเยอะมาก เช่น …
1. ส่งแขกสุดสายตา
ดิฉันเชื่อว่าหลายท่านที่ไปเที่ยวญี่ปุ่น คงจะประทับใจเวลาพนักงานโรงแรมออกมายืนโค้งและโบกมือจนสุดสายตา
จริง ๆ แล้ว ธรรมเนียมนี้ไม่ได้มีแค่พนักงานโรงแรมค่ะ เวลาคนญี่ปุ่นส่งแขกไม่ว่าจะเป็นหน้าบ้าน หน้าลิฟท์ หน้าสถานีรถไฟ เขาจะส่งจนสุดสายตา โค้งกันไป โค้งกันมา ฝ่ายที่จากไปก็ค่อย ๆ เดินไปทีละ 2-3 ก้าว หันมายิ้มและโค้งขอบคุณ แล้วก็ค่อย ๆ เดินไป ทำเช่นนี้จนกว่าจะพ้นสายตาของผู้ส่ง
ดิฉันสัมผัสการส่งสุดสายตาเช่นนี้ครั้งแรก ตอนไปทานอาหารบ้านโฮสท์แฟมิลี่ชาวญี่ปุ่นที่โอซาก้า หลังทานอาหารสุดโอชะที่คุณแม่ตั้งอกตั้งใจทำ และคุยสัพเพเหระเสร็จ ก็ถึงเวลากลับบ้านพอดี คุณพ่อและคุณแม่ญี่ปุ่นลงไปส่งดิฉันที่หน้าตึกอพาร์ทเม้นท์ท่าน ดิฉันโค้งขอบคุณท่านและหันหลังเดินไปทางสถานีรถไฟ
ขณะเดินไปได้ 2-3 ก้าว ดิฉันสัมผัสได้ถึงพลังอะไรบางอย่าง … เหมือนมีสายตาจับจ้องมาที่ดิฉัน พอหันหลังกลับไปก็เห็นคุณพ่อคุณแม่ยิ้มและโบกมือให้อย่างใจดี ดิฉันโบกมือตอบและโค้งน้อย ๆ อีกครั้ง ก่อนก้าวเดินต่อไป พอเดินไปอีกสักพัก ดิฉันไม่ได้ยินเสียงเดินหรือเสียงปิดประตูของท่านทั้งสองใด ๆ ทั้งสิ้น จึงหันกลับไปดูอีกครั้ง ก็ยังคงเห็นคุณพ่อคุณแม่ยืนอยู่ที่เดิม และโบกมือเช่นเดิม ท่านทั้งสองยืนส่งดิฉันจนกว่าดิฉันจะเดินเลี้ยวพ้นอพาร์ทเม้นท์นั้นจนท่านมองไม่เห็นดิฉัน
เมื่อได้รับการส่งเช่นนั้น ดิฉันรู้สึกเหมือนว่าท่านทั้งสองใส่ใจดิฉันเหลือเกิน ดิฉันเองเลยรู้สึกอาลัยอาวรณ์นิด ๆ เลย เมื่อพบคนญี่ปุ่นคนอื่น ๆ ก็ได้รับการปฏิบัติเช่นเดียวกัน แม้เวลาไปประชุมที่บริษัท ผู้ประชุมเองก็จะออกมาส่งที่หน้าลิฟท์ ก้มโค้งส่งดิฉันจนประตูลิฟท์ปิดไป (เราก็เลยต้องก้มโค้งค้างไว้เช่นเดียวกัน) เหมือนการดูแลกันถึงที่สุด ส่งกันจนลับตา การส่งแขกหรือการอำลาแบบญี่ปุ่นจึงมีความหมายลึกซึ้ง และน่าตราตรึงยิ่งนักสำหรับดิฉัน
เพราะฉะนั้นแม้กลับมาเมืองไทยแล้ว เวลาดิฉันแยกกับเพื่อนหรือผู้ร่วมงาน ดิฉันก็จะพยายามหันไปมองจนสุดสายตาเช่นกัน หลายครั้งที่แยกกับเพื่อนที่ชานชาลารถไฟใต้ดิน พอประตูรถไฟปิด ดิฉันก็คอยมองตามเพื่อน แต่ส่วนใหญ่ พื่อนคนไทยจะไม่ได้มองมาที่ดิฉัน พวกนางจะควักมือถือมาจิ้ม ๆ ไปเรื่อย ๆ ทำเอาดิฉันอ้างว้างไปเล็ก ๆ เหมือนกันค่ะ แหะๆ
2. ขอบคุณสิ่งของ
ข้อนี้ดิฉันขอสารภาพว่า จำไม่ค่อยได้ว่าได้นิสัยนี้มาตอนไหน อาจเป็นอิทธิพลจากนางเอกละครญี่ปุ่น หรือคุณป้าคุณยายญี่ปุ่นรอบตัว … และเป็นนิสัยที่พรรณนายากนิดหนึ่งค่ะ (ลองอดทนอ่านและจินตนาการตามหน่อยนะคะ)
คือเมื่ออยู่ญี่ปุ่นไปนาน ๆ ดิฉันจะรู้สึกว่าข้าวของมีชีวิตจิตใจ จำได้รางๆ ว่ามีอยู่ครั้งหนึ่งคุณป้าคนญี่นที่สนิทกันบอกว่าใกล้ฤดูหนาวแล้ว เห็นดิฉันไม่ค่อยมีเสื้อผ้าหน้าหนาว ท่านเลยจะยกเสื้อผ้าลูกสาวให้ ดิฉันจึงไปที่บ้านท่าน ท่านก็ค่อย ๆ หยิบสเวตเตอร์ลูกสาวที่พับ ๆ ไว้ในตู้ออกมา ขณะหยิบท่านก็พูดว่า “ไม่ได้เจอกันนานเชียว” หรือไม่ก็ “อยู่ในนี้ (ตู้) นานเลย อึดอัดแย่ล่ะสิ” ตอนแรก ดิฉันก็งง ๆ ว่าท่านพูดกับใครหรือพลังงานบางอย่างที่ดิฉันไม่สามารถมองเห็นได้หรือเปล่า แต่มาถึงบางอ้อว่าท่านกำลังทักทายเสื้อผ้าเหล่านั้นนั่นเอง ดู ๆ ไปก็น่ารักดีค่ะ คุณป้านั่งพึมพำกับเสื้อผ้า …
คนญี่ปุ่นจะปฏิบัติต่อสิ่งของเหมือนสิ่งของนั้นมีชีวิตจิตใจ อีกครั้งหนึ่งตอนที่กระเป๋าดิฉันเลอะ ๆ มอมแมม บางครั้งดิฉันก็วางไว้ที่พื้น พอคุณป้าญี่ปุ่นเห็นเช่นนั้น แกก็จะมีวิธีเตือนดิฉันแบบน่ารัก ๆ ว่า “สงสารน้องกระเป๋าออก” ทำให้ดิฉันไม่กล้าวางกระเป๋าไว้ที่พื้นอีกเลย
เพื่อนญี่ปุ่นดิฉันก็มีวิธีอำลาโทรศัพท์มือถือเครื่องเก่าของเธอ เธอจะหลับตาพร้อมเอามือแตะที่โทรศัพท์ พร้อมบอกว่า “ขอบคุณที่ดูแลฉันมาตลอดนะ” เธอพูดกึ่งยิ้มกึ่งขำกับดิฉันและเพื่อนคนอื่น แต่เราก็รู้สึกได้ถึงความผูกพันระหว่างเธอและโทรศัพท์ค่ะ
ดิฉันเคยอ่านหนังสือเล่มหนึ่ง เนื้อหากล่าวถึงการทิ้งเข็มเย็บผ้าของคนญี่ปุ่น ในอดีตเวลาคนญี่ปุ่นจะทิ้งเข็ม เขาจะเอาเข็มไปปักบนก้อนเต้าหู้ นัยว่าเข็มเล่มนั้นเหนื่อยยากกับการเย็บผ้า (แข็งๆ) มานาน ในวาระสุดท้ายให้มันมีโอกาสได้พักผ่อนบ้าง เลยนำไปปักบนก้อนเต้าหู้นิ่ม ๆ นั่นเอง ละเอียดอ่อนจริง ๆ ค่ะ
ทุกวันนี้เวลาดิฉันจะทิ้งสิ่งของอะไร ดิฉันมักจะ “ขอบคุณ” และ “อำลา” สิ่งของนั้น ๆ เสมอ ไม่ว่าจะเป็นเสื้อผ้า มาสคาร่า แฟ้มกระดาษ ขวดโลชั่นทาหน้า ยิ่งของสิ่งใดที่ดิฉันใช้ทุกวัน หรือใช้เป็นระยะเวลานาน ดิฉันจะแอบพึมพำขอบคุณนะในใจเสมอ ๆ ก่อนจะค่อย ๆ วางของเหล่านั้นลงในถังขยะ
3. ช่างพับ ช่างเก็บกวาด
เวลาไปทานร้านอาหาร เราต้องจะแกะซองหลอดน้ำดื่มหรือซองตะเกียบออกมาใช่ไหมคะ เพื่อนคนไทยรอบตัวดิฉันส่วนใหญ่ พอแกะมาแล้วจะวางซองเหล่านั้น…ไม่ว่าจะเป็นซองกระดาษหรือซองพลาสติกไว้บนโต๊ะ ให้มันชี้โด่ชี้เด่ไป แต่สำหรับดิฉันดิฉันจะนำมาพับให้เล็กที่สุดค่ะ ถ้าเป็นซองพลาสติก ก็จะนำมามัดเป็นปมเล็ก ๆ ไม่ให้ซองเหล่านั้นปลิวไปไหน
จุดเริ่มต้นนิสัยนี้มาจากการทานข้าวร่วมกับเพื่อนสาวญี่ปุ่นทั้งหลาย เวลาเราไปทานร้านอาหารข้างนอก ดิฉันสังเกตว่าพวกเธอก็จะคุยไป พับซองแล้วเอาไปแอบใต้จานหรือไม่ก็หาที่วางไม่ให้รกตา ดิฉันพบว่าการพับซอง ช่วยทำให้โต๊ะอาหารดูสะอาด ไม่เกะกะรกสายตา ขณะเดียวกันก็ทำให้ฉันรู้สึกว่าซองกระดาษม้วน ๆ งอ ๆ เหล่านี้ มันก็แอบทำให้โต๊ะดูรก ๆ ได้เหมือนกัน หลังจากนั้นมาดิฉันก็ติดพับซองตลอดค่ะ
นิสัยนี้ขยายขอบเขตไปถึงการฉีกซองพลาสติกหุ้มของต่าง ๆ เช่น สลิปเปอร์ หมวกอาบน้ำในโรงแรม ฉีกเสร็จก็รีบเอาไปขยำ ๆ ทิ้ง ไม่อยากวางแหมะไว้บนโต๊ะอีก หรือเวลาล้างมือที่อ่างล้างมือ หากน้ำหยด ๆ เลอะ ดิฉันก็อดไม่ได้ที่จะเอากระดาษที่เช็ดมือแล้ว มาเช็ด ๆ ให้เรียบร้อย
หรือเวลาโต๊ะอาหารมีซอสหรือเศษอาหารหก ดิฉันก็จะติดนิสัยต้องเอากระดาษทิชชู่ไปเช็ด ๆ ให้โต๊ะสะอาดอีกครั้ง (ลองสังเกตคนญี่ปุ่นดูสิคะ ไม่ว่าหญิงหรือชาย แอบมีนิส้ยนี้กันเสียส่วนใหญ่) ไม่อยากปล่อยไว้ให้มันดูเลอะเทอะค่ะ พอโต๊ะสะอาด จิตใจก็รู้สึกสะอาดปลอดโปร่ง มีพลังในการกินอาหารต่อไป…. 555
++++++++
น้อง ๆ คนใดที่คุณพ่อคุณแม่ไม่อยากให้ไปเรียนต่อญี่ปุ่น ลองส่งบทความนี้ให้ท่านอ่านดูนะคะ 🙂 บอกเลยว่าเรียนจบกลับมาแล้ว น้อง ๆ จะเป็นคนมีระเบียบขึ้นค่ะ
ส่วนใครลังเลกับการไปเรียนต่อญี่ปุ่น ลองไปสังเกตและซึมซับนิสัยดี ๆ เรื่องดี ๆ แบบนี้กันที่ญี่ปุ่นนะคะ รับรองต้องได้อะไรติดตัวมาค่ะ
ทักทายพูดคุยกับเกตุวดี ได้ที่ >>> เกตุวดี Marumura
อ่าน Japan Gossip ทั้งหมด CLICK HERE
เรื่องแนะนำ :
– ร้าน 100 เยนญี่ปุ่นแต่ละเจ้า ต่างกันอย่างไร
– ใส่ยูกาตะในโรงแรมอย่างไรให้ดูญี่ปุ๊นญี่ปุ่น
– วินาทีที่ “ฉันเป็นคนไทย” by คนญี่ปุ่น
– มารยาทน่ารัก ๆ ของคนญี่ปุ่น (ที่อยากให้สังเกต)
– เจาะลึกกระแสผักชี…ที่มาแรงสุด ๆ ในญี่ปุ่น