ซามุไร “Hattori Hanzo” ที่ไม่ใช่นินจา…การศึกษาเรื่องราวในอดีตนั้น เราทำได้แค่การอ่านบันทึกที่คนจดมา เรื่องราวที่จดมา จริงเท็จแค่ไหน เราก็ต้องใช้วิจารณญาณ ไม่ว่าเรื่องราวนั้นจะถูกเล่ามาจากปากใครสักคน หรือจดมาในหนังสือ หรืออยู่บนสื่อทางอินเตอร์เนต
รวบรวมและเล่าโดย วสุ มารุมุระ
เราอาจจะคุ้นเคยชื่อนี้จาก ฮัตโตะริ ฮันโซ
ซึ่งมักเป็นชื่อตัวละครนินจาที่พบเห็นกันบ่อยๆ
ใน การ์ตูน เกม หรือภาพยนตร์
พวกเราก็มักมีความรู้สึกว่า ฮัตโตะริ ฮันโซ ต้องเป็นยอดนินจาในประวัติศาสตร์ญี่ปุ่นใช่ไหมครับ
แต่เท่าที่ อ่านเจอมา
ภาพของ ฮัตโตะริ ฮันโซ ที่เป็นนินจานั้น
อาจจะโดนปรุงแต่งไปมากจากสื่อบันเทิงต่างๆ เหล่านี้
และวันนี้ผมจะมาพูดถึง ฮัตโตะริ ฮันโซ ที่ไม่ใช่นินจา
+++
ฮัตโตะริ ฮันโซ จริงๆ แล้ว ไม่ใช่ชื่อของคนๆ เดียว
แต่เป็นชื่อฉายาของคนในตระกูล ฮัตโตะริ
ที่แต่ละรุ่นจะรับสืบทอด ฉายานี้
ที่ชื่อว่า “ฮัตโตะริ ฮันโซ” (服部半蔵)
โดยที่ทุกๆ รุ่นที่เกิดมาจะเรียกตนเองว่า
“ฮัตโตะริ ฮันโซ” กันทุกคน
มี “ฮัตโตะริ ฮันโซ” รุ่นแรกเท่านั้นที่เป็นนินจา
ซึ่งได้เข้ามารับใช้โชกุน ผันตัวเองเป็นซามุไร
ทำให้ “ฮัตโตะริ ฮันโซ” รุ่นที่สองเป็นต้นไปนั้นได้ชื่อว่าเป็น “ซามุไร”
“ฮัตโตะริ ฮันโซ” รุ่นแรก (มีชีวิตอยู่ในช่วงศตวรรษปี 1500)
เป็น นินจา ที่มาจากเมือง “อิกะ”
เขามีชื่อจริงๆ ว่า “ฮัตโตะริ ยาสุนากะ” (服部保長)
เนื่องจากเมืองอิกะเป็นหมู่บ้านเล็กๆ
มีการกระทบกระทั่งแย่งชิงที่ดินทำกินกับตระกูลอื่นๆ รอบข้าง
“ยาสุนากะ” เลยพาครอบครัว ฮันโซ มารับใช้ตระกูล “มะซึไดระ” (松平) และ “อิเอะยะสุ” (家康)
และเรียกชื่อตัวเองว่าเป็น “ฮัตโตะริ ฮันโซ”
ด้วยเหตุนี้ “ฮัตโตะริ ฮันโซ” มีแค่รุ่นแรกเท่านั้นที่เป็นนินจา
แต่รุ่นที่สองเป็นต้นมา ไม่ได้เป็น นินจา แล้ว
เพราะเกิดมานอกหมู่บ้าน เลยไม่ได้รับการฝึกฝน
ตามหน้าประวัติศาสตร์ญี่ปุ่น
“ฮัตโตะริ ฮันโซ” ที่มีชื่อเสียงที่สุดนั้น
เป็นรุ่นที่สอง
มีชื่อว่า “ฮัตโตะริ มาซานาริ” (服部正成)
เป็นบุตรของรุ่นแรก
“ฮัตโตะริ มาซานาริ” (服部正成) ฮัตโตะริ ฮันโซรุ่นที่สอง
“มาซานาริ” มีความถนัดในการใช้อาวุธ ”หอก”
เคยออกสงครามร่วมรบให้กับโชกุนหลายครั้ง
เรียกได้ว่าเป็นซามุไรเต็มตัว ไม่ใช่ นินจา
มีครั้งหนึ่ง ที่ “ฮัตโตะริ มาซานาริ”
ต้องพาโชกุน “โตะคุกาว่า อิเอะยาสุ” (徳川家康) หลบหนีจากข้าศึก
“ฮัตโตะริ มาซานาริ” เข้าไปเจรจาต่อรองกับ นินจาหมู่บ้าน”โคกะ” และ “อิกะ”
ให้เหล่านินจามาช่วยคุ้มกัน พาโชกุน
หลบหนีตามเส้นทางลับที่มีเฉพาะคนท้องถิ่นเท่านั้นที่รู้
ทำให้”อิเอะยาสุ” หนีกลับอย่างปลอดภัย
เหตุการณ์ครั้งนั้นได้รับการกล่าวขานในหน้าประวัติศาสตร์ว่า
伊賀越え [อิกะโกะเอะ] “ก้าวข้ามอิกะ”
“ฮัตโตะริ มาซานาริ” ในฐานะ “ซามุไร”
เป็นที่ยอมรับจากนินจาของหมู่บ้าน “อิกะ” และ “โคกะ”
แต่ทว่า “ฮัตโตะริ ฮันโซ” รุ่นที่สาม ผู้เป็นลูกนั้น
ไม่อาจยิ่งใหญ่เท่าผู้เป็นพ่อรุ่นที่สอง
แต่ในที่นี่ไม่ขอกล่าวถึงรายละเอียด
“ฮัตโตะริ ฮันโซ” อยู่กันยาวมาจนถึงรุ่นที่ 12 ในปี 1886
+++
ประตูหนึ่งในพระราชวังที่โตเกียว
มีชื่อว่าประตู “ฮันโซมง” (半蔵門)
เป็นที่กล่าวขานว่าประตูนั้นถูกเฝ้าป้องกันโดยครอบครัว
“ฮัตโตะริ ฮันโซ” (服部半蔵)
+++
หากมีคำถามที่ว่า
แล้ว “ฮัตโตะริ ฮันโซ” โดยเฉพาะรุ่นแรกเป็นนินจาที่เก่งกาจไหม
ก็ยังไม่ทราบได้
การศึกษาเรื่องราวในอดีตนั้น เราทำได้แค่การอ่านบันทึกที่คนจดมา
เรื่องราวที่จดมา จริงเท็จแค่ไหน เราก็ต้องใช้วิจารณญาณ
ไม่ว่าเรื่องราวนั้นจะถูกเล่ามาจากปากใครสักคน
หรือจดมาในหนังสือ
หรืออยู่บนสื่อทางอินเตอร์เนต
เรื่องราวของ “ฮัตโตะริ ฮันโซ” ได้ถูกปรุงแต่งมาเป็นนินจา
ตามสิ่งบันเทิงต่างๆที่เรารู้จัก
มันก็อาจจะเป็น “ความจริง” ในความคิดของเรา
แต่ไม่ว่าจะเป็น นินจา หรือ ซามุไร
ฮัตโตะริ ฮันโซ ก็เป็นมนุษย์คนหนึ่งที่มีชื่อยืนยาวมาถึงปัจจุบัน
และการรับรู้ข้อมูล”ความจริง”อีกด้าน
อาจจะทำให้เราได้เห็น”ความจริงใหม่”ในตัวเรา
รวบรวมและเล่าโดย วสุ มารุมุระ
ทักทายพูดคุยกับ Wasu ได้ที่ >>> Facebook Wasu’s thought on Japan
เรื่องแนะนำ :
– [คนโจ] 根性 มีสปิริตหรือเปล่า!
– การผลัดเปลี่ยนของรุ่นและยุคสมัย
– คาแรคเตอร์เบบี้สตาร์ราเมงรุ่น Millenial
– หัวจิตหัวใจของ ลูกกะจ๊อก ในภาษาญี่ปุ่น
– ภาษาโปรแกรมมิ่ง Java กับคนญี่ปุ่น
ขอบคุณข้อมูลและรูปภาพ :
https://ja.wikipedia.org/wiki/服部半蔵
https://ja.wikipedia.org/wiki/服部保長
https://ja.m.wikipedia.org/wiki/服部正成
https://ja.m.wikipedia.org/wiki/半蔵門#